مدلسازی مطلوبیت زیستگاه حال و گذشته کمرکولی کوچک (Sitta neumayer) در ایران

امروزه مدلهای آشیان بوم شناختی کاربردهای فراوانی در بومشناسی، حفاظت و جغرافیای زیستی پیدا کرده اند. این مدلها با استفاده از نقاط حضور گونه ها و متغیرهای محیطی احتمال حضور آنها را در محدوده جغرافیایی معین برآورد می کنند. در مطالعه حاضر با استفاده از مدل مکسنت، 107 نقطه حضور و نه متغیر محیطی آشیان بومشناختی کمرکولی کوچک در ایران تهیه و مهمترین متغیرهای موثر بر توزیع گونه در سطح کشور شناسایی شد. نتایج حاصل از این مدلسازی نشان داد که رشته کوه زاگرس، رشته کوه البرز، کپه داغ و همچنین برخی کوه-های ایران مرکزی دارای بیشترین مطلوبیت زیستگاهی برای حضور گونه هستند. شاخص نرمال شده پوشش گیاهی (2/42)، ارتفاع (3/17) و متوسط بارش سالیانه (5/12) جز مهمترین متغیرهای موثر بر توزیع گونه شناسایی شدند. همچنین، در مطالعه حاضر مدل توزیع گونه در آخرین عصر یخچالی تهیه شد. مقایسه مدل توزیع گونه در شرایط حاضر و گذشته نشان داد توزیع گونه کم و بیش با توزیع آن در گذشته متفاوت بوده اما بخش عمده زاگرس در گذشته نیز برای حضور گونه مطلوبیت بالایی داشته است. از آنجایی که نتایج مطالعه حاضر نشان داد شاخص نرمال شده پوشش گیاهی مهمترین پیش بینی کننده توزیع کمرکولی کوچک در ایران است بنابراین برای مدیریت و حفاظت این گونه باید پوشش گیاهی زیستگاه آن مورد حفاظت قرار گیرد.