مطالعه قابلیتهای شهرسازی زیرزمینی در ارتقای ایمنی شهر با رویکرد پدافندغیرعامل

امروزه شهرسازی زیرزمینی، استفاده از تمامی قابلیتهای زیرزمین، به عنوان ثروتی دست نخورده، برای تامین نیازهای فضایی و عملکردی، حل مسایل زیست محیطی، ترافیکی، توسعه زیرساخت های شهری، افزایش پایداری و کارایی شهرها و مراکز شهری، استفاده میباشد. نیاز حیاتی شهرها به زیرساخت های شهری و نیز آسیب پذیری شهرهای بزرگ بویژه مراکز این شهرها در مواقع بحرانی از طرفی و حساسیت آنها را مضاعف مینماید. هدف این مقاله مطالعه قابلیت های شهرسازی زیرزمینی از دیدگاه پدافند غیرعامل و ایجاد شهر ایمن است که با روش تحقیق تحلیلی و بررسی موردی نمونه هاست. فضاهای زیرسطحی با دارا بودن قابلیت های مثبتی از قبیل ثبات دمایی، مخفی بودن، استحکام و مقاومت باال، میتواند با جایدهی زیرساخت های شهری و انسانها بویژه در سوانح و مواقع بحرانی در کاهش آسیب پذیری شهرها و مراکز آنها مفید واقع شوند.تحقیق حاضر ضمن بررسی سوابق جهانی و ایرانی استفاده از فضاهای زیرسطحی، به مطالعه قابلیتهای این فضاها از دیدگاه پدافند غیرعامل میپردازد.فضاهای زیرزمینی به عنوان فضاهایی با فرصت ها و تعدیدهای متعدد پیشروی شهر و توسعه شهری قرار دارد که با نگرشی جامع و در نظرگرفتن تمامی جوانب ایمنی و امنیتی میتواند به ارتقای ایمنی شهر کمک نماید. شهرسازی زیرزمینی با جبران کمبود فضا در شهرهای بزرگ و حل مسایل ترافیکی و زیست محیطی، با فراهم نمودن فضاهای ایمن و امن، پایداری و تابآوری شهر را ارتقا بخشیده و میتواند در راستای اهداف پدافند غیرعامل بکار گرفته شود. با توجه به قرارگیری ایران بر روی کمربند زلزله؛ بویژه کلان شهرهایی همچون تهران، توسعه فضاهای زیرسطحی با لحاظ ملاحظات پدافندغیرعامل میتواند ضمن پاسخ دهی به برخی نیازها و مسایل شهری، مکان هایی امن در برابر سوانح و بحران ها برای شهروندان فراهم آورد.