بررسی روابط علی و معلولی و رتبه بندی عوامل بحرانی موثر فرار مالیاتی در ایران به کمک ترکیب روش های ANP و DEMATEL فازی گروهی

یکی از مهم ترین مسایل هر نظام اقتصادی، پدیده فرار از پرداخت مالیات است که به سختی می توان تجزیه وتحلیل دقیقی از آن ارایه داد. هدف از ارایه این مقاله، شناسایی، پیداکردن روابط علی و معلولی و همچنین رتبه بندی عوامل اصلی موثر در فرار از پرداخت مالیات در کشور ایران است. این تحقیق با استفاده از مدل ترکیبی دیمتل[1] و فرآیند تحلیل شبکه ای گروهی[2] و در شرایط فازی انجام شده است. همچنین، یک مورد تجربی ارایه می شود تا نشان دهد که مدل تصمیم گیری با معیارهای چندگانه[3] ترکیبی فازی می تواند برای اندازه گیری و ارزیابی مشکل فرار از پرداخت مالیات در موارد واقعی به کار رود. نتایج را می توان به تصمیم گیرندگان برای انتخاب بهترین راه حل به جهت پیشگیری و مقابله با این مشکل ارایه کرد. در پایان، 5 عامل اصلی و 20 عامل فرعی موثر در فرار مالیاتی با کمک مدل ارایه شده و مصاحبه با متخصصین شناسایی شده و مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفته است.