اهمیت جعفر خلدی در تصوف مکتب بغداد و در عرفان شیعی
جعفر خلدی (ف. 348) یکی از شاگردان جنید بغدادی و یکی از عارفان بزرگ مکتب بغداد است که تاکنون در پژوهش های مربوط به تصوف و عرفان اسلامی نادیده انگاشته شده است. او آثار متعددی داشته که پاره ای از آن ها چاپ شده و برخی دیگر تاکنون به صورت خطی باقی مانده است. خلدی از جنبه های متعددی در مطالعات تاریخ تصوف و عرفان اهمیت دارد. نخست اینکه وی افزون بر اینکه از بزرگان مکتب بغداد است، اوج و افول این مکتب را زیسته است و در دوره افول این مکتب، شیخ المشایخ صوفیه به شمار می رفته است. دوم اینکه خلدی بزرگترین حکایتگر صوفیه در دوره خود به شمار می رود و بخش مهمی از میراث صوفیه به واسطه او به نسل های بعدی منتقل شده است. سوم اینکه شواهدی وجود دارد که نشان می دهد خلدی یکی از بزرگترین مفسران زمان خود بوده است، ولی در طی زمان تفسیر او سرنوشت خاصی پیدا کرده و گویا تمامی آن یا بخش هایی از آن به نام دیگران قلمداد شده است. چهارمین و مهم ترین ویژگی خلدی که تاکنون کاملا از دید محققان بهدور مانده است، گرایش متشیعانه جعفر خلدی است. وی بر اساس آثارش اولا به اهل بیت ارادت بسیار خاص داشته است و ثانیا بر برخی از آموزه های تشیع، از قبیل وصایت و جانشینی بلافصل حضرت امیرالمومنین و نیز انحصار اهل بیت در اصحاب کسا تاکید کرده است. در مقاله حاضر به این پنج ویژگی مهم جعفر خلدی پرداخته ایم.
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.