بررسی فراوانی بیماران بستری ناشی از واکنش دارویی در بیمارستان شهید صدوقی یزد طی سالهای 1390 تا 1394

واکنش های نا خواسته دارویی به هرگونه واکنش ناخواسته به دنبال مصرف داروها اطلاق می شود. این واکنش ها شایع هستند و می توانند در بعضی موارد خطرناک و کشنده باشند. با توجه به اهمیت و شیوع این عوارض و اینکه مطالعه ای  در این زمینه در دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد انجام نشده بود، این مطالعه با هدف بررسی فراوانی موارد واکنش دارویی در بیماران بستری شده در بیمارستان شهید صدوقی یزد که بزرگ ترین بیمارستان آموزشی شهر یزد می باشد انجام گردید.

در یک مطالعه توصیفی مقطعی و گذشته نگر، پرونده کلیه بیمارانی که با تشخیص واکنش دارویی در بیمارستان شهید صدوقی یزد طی سال های 1390 تا 1394 بستری شده بودند بررسی شدند و اطلاعات حاصل از بررسی پرونده ها همچون سن، جنس، علایم بالینی، مدت بستری و داروهای مصرفی در جدول جمع آوری داده ها ثبت شد. تشخیص نوع واکنش دارویی با نظر یک فوق تخصص آلرژی بر اساس علایم بالینی ثبت شد و اطلاعات به دست آمده سپس  تحت آنالیز آماری قرار گرفت.

از 154 مورد بیمار بستری شده با واکنش دارویی در طی سال های 1390 تا 1394، 77 مورد (50 درصد) بستری، مربوط به آلرژی دارویی، 13 مورد (4/8  درصد) عارضه دارویی و 64 مورد (6/41 درصد) مسمومیت دارویی بودند. از نظر شیوع، 78 بیمار (6/50%) مذکر و 76 بیمار (4/49%) مونث بودند. تفاوتی بین جنس مذکر و مونث در موارد بستری وجود نداشت. موارد بستری در گروه سنی زیر 6 سال 64 بیمار (6/41%)، 6 تا 14 سال 28 بیمار (2/18%) و بالای 14 سال 62 بیمار (3/40%) بستری شدند. از نظر سنی در گروه سنی زیر 6 سال و بالای 14 سال این عوارض شایع تر بودند. شایع ترین داروهای عامل واکنش دارویی ضد تشنج ها بودند (2/31 درصد) که از این دسته لاموتریژین شایع ترین دارو (6/15 درصد) بود. در آلرژی دارویی افزایش حساسیت نوع Ι، 12 بیمار (8/7 درصد) و نوع П موردی یافت نشد. نوع Ш، 9 بیمار (8/5 درصد) و نوع IV، 56  بیمار (8/36 درصد) را شامل می شد. متاسفانه 5 مورد مرگ به دنبال واکنش دارویی گزارش شد. میزان موارد بستری به دلیل واکنش دارویی طی سال های 1390 تا 1394 رو به افزایش بود.

واکنش دارویی در بیمارستان شهید صدوقی شایع بودند. از آنجایی که  بیشتر واکنش های ناخواسته دارویی قابل پیش بینی هستند می توان با آگاهی دادن به بیماران در چگونگی مصرف دارو و همچنین آگاهی در مورد عارضه های داروی تجویز شده و مراجعه فوری به پزشک در صورت بروز علایم ابتدایی این عوارض از رخ دادن واکنش های شدید دارویی جلوگیری کرد.