تحلیلی بر معماری و نقش برجسته های هخامنشی از منظر سیاست های اداری در قفقاز جنوبی و آناتولی

مناطق قفقاز جنوبی (کشورهای گرجستان، ارمنستان و آذربایجان امروزی) و هم چنین آناتولی (ترکیه امروزی) بخشی از امپراتوری وسیع هخامنشی (330-550 ق.م) بودند که داده های باستان شناسی بسیار زیادی اعم از انواع جواهرات، مهرها، ظروف فلزی، ظروف سفالی و... در این مناطق، از کاوش لایه های هخامنشی به دست آمده است. اما مهم ترین داده های یافت شده از این مناطق نقش برجسته ها و معماری با مضامین مختص به هنر هخامنشی هستند. در حالی که در منطقه قفقاز جنوبی تعدادی از کاخ های هخامنشی یافت شده اند، در آناتولی تعدادی نقش برجسته از ساتراپ های هخامنشی برجای مانده است؛ در حالی که در قفقاز هیچ نقش برجسته ای تاکنون به دست نیامده است و در آناتولی نیز تاکنون سازه های معماری و یا عناصر معماری مشابه تخت جمشید یافت نشده است. به نظر می رسد این تفاوت ها به نوعی منعکس کننده سیاست های هخامنشیان در اداره مناطق تحت سیطره آن ها و مدل حکومتی فدراتیو آن ها باشد.