ارزیابی رقابت پذیری اجتماعی و زیست محیطی شهری (نمونه موردی: استان های کشور)

در حال حاضر رقابت پذیری یک موضوع محوری در سطح دنیاست و از آن به عنوان وسیله ای جهت دست یابی به توسعه پایدار یاد می شود. بسیاری از پژوهش گران، رقابت پذیری را مساوی با موفقیت در بعد اقتصادی می دانند، اما رقابت پذیری شهری باید از دیدگاه وسیع تری مورد بررسی قرار گیرد و باید علاوه بر ابعاد اقتصادی بر ابعاد غیراقتصادی زندگی شهری نیز تاکید کند. با توجه به خلا موجود در این زمینه پژوهش حاضر  با هدف ارزیابی و سطح بندی استان های ایران با تاکید بر ابعاد اجتماعی و زیست محیطی انجام شده است.

این پژوهش با استفاده از 36 شاخص مربوط به بعد اجتماعی و زیست محیطی به دنبال ارزیابی رقابت پذیری اجتماعی و زیست محیطی شهری با استفاده از روش تصمیم گیری چندمعیاره (MCDM) است. روش تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی است. جامعه ی آماری تحقیق شامل کلیه ی استان های کشور در سال 1390 می باشد. برای تجزیه وتحلیل داده ها ابتدا از مدل های HAW  و SAW استفاده شد و در نهایت با روش کاندرست ادغام گردید و به 5 گروه با توان رقابت پذیری بسیار بالا، بالا، متوسط و پایین و بسیار پایین تقسیم گردید. برای پیدا کردن ضریب اهمیت هریک از شاخص ها از مدل آنتروپی شانون استفاده شده است.

نتایج تحقیق بر اساس مدل کاندرست، نشان می دهد که بین استان های کشور ازلحاظ برخورداری از شاخص های اجتماعی و زیست محیطی رقابت پذیری شهری اختلاف فراوانی وجود دارد به طوری که اختلاف بین استان تهران (رتبه اول) با امتیاز 30 و استان سمنان (رتبه آخر) با امتیاز 25-، خیلی زیاد بوده (55) و این اختلاف زیاد ناشی از عدم تعادل در آمایش سرزمین است. رتبه بندی نهایی نشان می دهد که استان های تهران، البرز، خوزستان، خراسان جنوبی، اصفهان و خراسان رضوی توان رقابت پذیری بسیار بالایی داشته و استان های کهکیلویه و بویراحمد، اردبیل، یزد، گلستان، چهارمحال بختیاری و سمنان از توان رقابت پذیری بسیار پایینی برخوردار می باشند