تعیین دمای کاردینال جوانه زنی بذر ماشک سردسیری و گرمسیری

ماشک سردسیری (Vicia villosa L.) و گرمسیری (Vicia monantha L.) از گیاهان مهمی هستند که تاکنون مطالعه ای در خصوص کمی کردن واکنش سرعت جوانه زنی آن ها به سطوح مختلف دمایی صورت نگرفته است. به این منظور آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با 4 تکرار و  10 سطح دمایی (1، 3، 5، 10، 15، 20، 25، 30، 35 و 40 درجه سانتی گراد) روی بذرهای ماشک سردسیری و گرمسیری در آزمایشگاه تحقیقات بذر دانشگاه ارومیه اجرا شد. نتایج نشان داد که دما تاثیر معنی داری بر سرعت و درصد جوانه زنی بذر داشت و مدل دو تکه ای به خوبی قادر به درون یابی و تخمین دماهای کاردینال (دماهای پایه، مطلوب و دمای سقف) بود. سرعت جوانه زنی ماشک سردسیری در دمای مساوی و کمتر از 6/7- و مساوی و بالاتر از 76/40 درجه سانتی گراد متوقف شد در حالی که این محدوده دمایی برای ماشک گرمسیری دماهای مساوی و کمتر از 8/3- و مساوی و بالاتر از 2/41 درجه سانتی گراد بود. سرعت جوانه زنی در حداکثر مقدار خود نیز برای ماشک سردسیری 027/0 بر ساعت و برای ماشک گرمسیری 033/0 بر ساعت بود. نتایج آزمایش نشان داد که هر دو گیاه ماشک سردسیری و گرمسیری در دماهای پایین تر از صفر قادر به جوانه زنی هستند و دمای پایه جوانه زنی در ماشک سردسیری به مراتب کمتر از دمای متناظر آن در ماشک گرمسیری بود و با افزایش دما بر سرعت و درصد جوانه زنی در هر دو گیاه افزوده شد. بدین ترتیب هر دوی این گیاه قادر به جوانه زنی در محدوده وسیعی از درجه حرارت محیطی از 6/7- تا 76/40 درجه سانتی گراد (در ماشک سردسیری) و 8/3- تا 2/41 درجه سانتی گراد (در ماشک گرمسیری) هستند. بنابراین با فرض فراهمی سایر منابع مورد نیاز رشد، می توانند در فصول مختلف و شرایط آب و هوایی متنوع به عنوان یک گیاه علوفه ای، تولید موفقی داشته باشند.