جلوه مفاهیم الزام اخلاقی در اسلوب های قرآنی

مفاهیم اخلاقی در فلسفه اخلاق، به مفاهیم ارزشی و مفاهیم الزامی تقسیم می شوند. مراد از مفاهیم الزام اخلاقی در این تحقیق، مفهوم «باید» و مفهوم «نباید» اخلاقی می باشد. این پژوهش در صدد است تا با روش توصیفی تحلیلی، مشخص نماید، چگونه و با چه اسلوبی می توان این دو مفهوم اخلاقی را از میان آیات قرآن استنباط و استخراج کرد. از آنجا که مفاهیم الزام اخلاقی پرکاربردترین مفاهیم اخلاقی در قرآن است و از سوی دیگر، بدون شناخت اسلوب های بیان مفاهیم اخلاقی، شناخت و بهره مندی از آموزه های اخلاقی قرآن به شیوه علمی میسور نیست و از سوی سوم، با توجه به کمبود پژوهش های ناظر به روش، ضروری است این مفاهیم بررسی شوند. در این کوشش، نشان داده شد، بایدهای اخلاقی قرآن را با چهار اسلوب «اوامر و طلب ها»، «تکالیف و مسئولیت ها»، «توصیه ها و سفارش ها» و «تشویق ها و ترغیب ها» و نبایدهای اخلاقی قرآن را نیز با چهار شیوه «نواهی و منع ها»، «تهدیدها و هشدارها»، «توبیخ ها و سرزنش ها»، و «اظهار تعجب ها و اظهار پشیمانی ها» می توان به دست آورد.