بررسی تاثیر روش استخراج با آب و اتانول بر بازده استخراج، ترکیبات فنولی، فعالیت آنتی اکسیدانی و ضدمیکروبی عصاره گیاه پولک

گیاه پولک با نام علمی Stachys schtschegleevii در طب سنتی ایران برای درمان عفونت های باکتریایی، تب روماتیسمی و بیماری های التهابی استفاده می شود. در این پژوهش، از روش استخراج خیساندن با کمک حلال های اتانول و آب جهت تهیه عصاره گیاه پولک استفاده گردید و بازده استخراج، میزان فنول کل، فعالیت آنتی اکسیدانی و ضدمیکروبی عصاره های حاصله مورد ارزیابی قرار گرفت. عصاره اتانولی گیاه پولک بازده استخراج بالاتری نسبت به عصاره آبی نشان داد (27/0 ± 8/8 درصد در برابر 33/0 ± 9/6 درصد) و میزان ترکیبات فنولی کل آن نیز بالاتر از عصاره آبی بود (28/0 ± 35/55 در برابر 62/0± 4/49 میلی گرم گالیک اسید بر گرم وزن خشک عصاره). فعالیت آنتی اکسیدانی بر حسب IC50 نشان داد که عصاره اتانولی به دلیل ترکیبات فنولی بالاتر، قادر است رادیکال های آزاد را به طور موثرتری در مقایسه با عصاره آبی غیرفعال و خنثی کند. نتایج آزمون های ضدمیکروبی (دیسک دیفیوژن آگار، حداقل غلظت مهارکنندگی و حداقل کشندگی) نشان داد که باکتری های استافیلوکوکوس اوریوس، لیستریا اینوکوا، اشرشیا کلی و سودوموناس ایروژینوزا حساسیت بیشتری نسبت به عصاره اتانولی داشته و در غلظت برابر عصاره های آبی و اتانولی، باکتری های گرم مثبت (استافیلوکوکوس اوریوس و لیستریا اینوکوا) نسبت به انواع باکتری های گرم منفی (اشرشیا کلی و سودوموناس ایروژینوزا) حساسیت بالاتری نشان دادند. بنابراین عصاره گیاه پولک غنی از ترکیبات فنولی و با فعالیت ضدمیکروبی و آنتی اکسیدانی قابل توجه می تواند به عنوان افزودنی و به منظور افزایش ارزش تغذیه ای و عمر نگهداری محصولات غذایی استفاده شود.