مطالعه تطبیقی سفال لپویی چهارمحال و بختیاری با شمال فارس بر اساس روش پتروگرافی

دوره ی لپویی یکی از مراحل فرهنگی پیش ازتاریخ زاگرس جنوبی است که نخستین بار «مک کان» و «لانگزدورف» در کاوش های تل باکون، در لایه ی سطحی باکون الف آن را معرفی کردند. اما این «لویی واندنبرگ» بود که اولین بار عنوان لپویی را به کار برد. سفال لپویی در بررسی «سامنر» در حوضه ی رود کر به فراوانی به دست آمده است. از طرفی سفال لپویی در کوهستان های چهارمحال وبختیاری نیز در کمیت و کیفیت بالایی مشاهده شده است. این سوال مطرح می شود که ارتباط بین سفال های لپویی این دو منطقه به چه صورت بوده است؟ بنابراین پژوهش حاضر تعداد 17 قطعه سفال لپویی متعلق به چهار محوطه در چهارمحال وبختیاری را با 7 نمونه سفال مربوط به محوطه های تپه لپویی و تل باکون از حوضه ی رود کر به روش پتروگرافی مقایسه می کند تا وجه اشتراک و افتراق این نمونه ها را مورد بررسی قرار دهد. از طرفی کوهستان های چهارمحال وبختیاری زیستگاه مناسب کوچ روی را که مورد توجه بانیان فرهنگ لپویی بوده، فراهم آورده است. درواقع وجود دشت های میان کوهی و کوهپایه های غنی آن شرایط مطلوبی را برای حرکات گله فراهم می آورد که به این مورد باید منابع آبی فراوان در این منطقه را نیز اضافه کرد که از دیرباز مورد توجه عشایر واقع شده است؛ اما مطالعات پتروگرافی صورت گرفته بر روی نمونه های سفالی به صورت علمی این حرکات کوچ روی را بررسی می کند. درنهایت با توجه به تشابهات بافت سفال، مواد پرکننده، تحلیل فضای خالی و دمای پخت، می توان نتیجه گرفت که دانش ساخت سفال لپویی تحت تاثیر حرکات کوچ روی به مرزهای شمالی این فرهنگ منتقل شده است و مردمان ساکن در حوزه ی جغرافیای امروزی چهارمحال وبختیاری اقدام به ساخت سفال لپویی کرده اند که این در اختلاف جزیی برخی از نمونه های منطقه با شمال فارس قابل توجیه است؛ از طرف دیگر، میزان تشابه برخی نمونه های محوطه های جنوبی چهارمحال وبختیاری با محوطه های فارس به حدی است که وارداتی بودن آن ها را یادآور می شود.