نقش سطح و عملکرد لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL) در بیماری های قلبی- عروقی

لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL)، مجموعه ای از ذرات با ساختار ناهمگن است که به واسطه ترکیبات متنوع شامل بار سطحی، اندازه، ترکیبات لیپیدی و پروتئین دارای عملکردهای متفاوتی هستند. چندین مطالعه اپیدمیولوژیک آینده نگر نشان داده اند که رابطه معکوس واضحی بین غلظت HDL سرم و خطر ابتلا به بیماری عروق کرونری قلب وجود دارد؛ علی رغم این رابطه، شواهد بالینی، مفیدبودن تنها سطح بالاتر HDL-C در پیش بینی خطر بیماری های قلبی- عروقی را به چالش کشیده اند و اثبات کرده اند که ساختار HDL تغییر کرده و عملکرد خود را از دست می دهد؛ بنابراین تحقیقات گسترده برای شناسایی عوامل و نشانگرهای زیستی جدید برای بهبود عملکرد HDL و کاهش خطر بیماری های قلبی- عروقی مورد نیاز است. با توجه به اینکه مهمترین عملکرد HDL ، انتقال کلسترول اضافی از بافت های محیطی و سلول های ماکروفاژ از طریق گیرنده ای به نام ABCA1 و هدایت آن به سمت کبد است، نقش مهمی در محافظت از تشکیل پلاک آترواسکلروز ایفا می کند. این مولکول می تواند اثر حافظتی قدرتمندی در برابر آسیب های اکسیداتیو ناشی از رادیکال های آزاد با مهار متناوب تولید لیپیدهای اکسید شده پیش التهابی در لایه اینتیمای شریان ها فراهم کند. ارتباط معکوس بین توانایی efflux کلسترول و شیوع بیماری قلبی-عروقی وجود دارد. توانایی خروج کلسترول از ماکروفاژها توسط HDL ، یک معیار کلیدی برای تعیین عملکرد HDL به شمار می رود و رابطه معکوس قوی ای با ضخامت اینتیما- مدیا کاروتید و تنگی شریان کروناری در آنژیوگرافی مستقل از سطح HDL دارد.