ارزیابی اثربخشی طرح نیکوکارانه ساخت 507 دستگاه آغل، برای زلزله زدگان 19 روستا از توابع شهرستان ثلاث باباجانی استان کرمانشاه

دام در زندگی مردم روستایی تاثیری حیاتی دارد که از آن جمله می توان به تامین درآمد از طریق فروش گوشت یا محصولات جانبی، امنیت غذایی، شخم زنی، تامین کود برای افزایش باروری خاک، و ابزار سرمایه گذاری اشاره کرد. در نواحی روستایی، سوانح طبیعی هم چون زلزله با آسیب به زیرساخت های نگهداری دام و به تبع آن خود دام ها معیشت و اشتغال مردم محلی را تحت الشعاع قرار می دهند و امکان بازیابی را دشوار می سازند. لذا طرح های بازسازی در نواحی روستایی باید الزاما موضوعات پیرامون دام را نیز مدنظر قرار دهند. با این حال، مطالعات صورت گرفته در کشور در زمینه تجارب کمک رسانی و بازسازی مناطق زلزله زده گواه آن است که به این موضوع کمتر توجه شده است. برای اولین بار در کشور و پس از زلزله کرمانشاه یک نیکوکار برای زلزله زدگان 19 روستا از توابع شهرستان ثلاث باباجانی استان کرمانشاه 507 دستگاه آغل ساخت. پژوهش حاضر، ضمن معرفی ابعاد مختلف این طرح، اثربخشی آن را با استفاده از روش ارزیابی هدف-محور مورد بررسی قرار داده است. نتایج حاکی از آن هستند که تنها 62 درصد از کل آغل های ساخته شده به عنوان جایگاه دام (یعنی کاربری هدف) مورد استفاده قرار گرفته اند و مابقی به دلایل مختلف به مسکن، انبار علوفه، و انبار اموال تغییر کاربری یافته و در معدودی موارد نیز بلااستفاده باقی مانده اند. در واقع، طرح مزبور تا 62 درصد اثربخشی (تامین شرایطی برای حفظ اشتغال و معیشت روستاییان زلزله زده) داشته است. با این حال، نتایج نشان می دهد که مشخصات فنی ساختمان آغل طراحی شده با شرایط اقلیمی منطقه و نیازمندی های کاربران نهایی به طور کامل منطبق نبوده و روستاییان برای آن که بتوانند به طور موثری از آن ها بهره برداری کنند، تغییرات متعددی در ساختمان آغل اعمال کرده اند. گذشته از آن، به تفکیک نقش های جنسیتی در وظایف مربوط به نگهداری دام در نواحی روستایی توجه نشده است. در هر حال، تجارب این طرح، می تواند به عنوان یک دستاورد ارزشمند در زمینه بازسازی مناطق روستایی زلزله زده مورد استفاده قرار گیرد.