واکاوی هم دیدی-دورکاوی رخداد توفان گرد و خاک استان هرمزگان (آذرماه 1395)

پدیده گرد و غبار از جمله تغییرات اقلیمی و پیامدهای زیست محیطی نامطلوبی است که در چند سال اخیر از سیرطبیعی خود خارج شده و شاهد تعدد وقوع آن در منطقه خاورمیانه می باشیم. هدف از این پژوهش بررسی هم دیدی و دورکاوی توفان گرد و خاک استان هرمزگان می باشد.

با روش ترکیبی همدید- دورکاوی، شرایط موثر بر توفان گرد و خاک در استان هرمزگان در آذرماه 1395بررسی شده است.

پس از بررسی دید افقی و سمت و سرعت باد در ایستگاه های سطح زمین، داده های بازکاوی سطوح مختلف اتمسفر از سایت سازمان ملی اقیانوسی و جوی (نوا) اخذ و به منظور بررسی شرایط همدید و ترسیم نقشه های سطح زمین و سطوح فوقانی در محیط نرم افزار گردس استفاده شد. در ادامه با استفاده از تصاویر ماهواره مودیس (آکوا) پدیده گرد و غبار آشکار سازی شد.

در شرایطی که فرابار سیبری جهت غربی تر پیدا کند، نفوذ و گسترش زبانه های آن به سمت جنوب ایران باعث تضاد حرارتی حدود 35 درجه سلسیوس شده و افزایش گرادیان فشار را بین مناطق شمال شرقی و جنوب ایران به دنبال دارد. بادهای برخاسته از فرابار سیبری به دلیل عبور از روی چشمه های گرد و غبار (شرق و مرکز ایران و بیابان های اطراف استان هرمزگان) سبب گردیده که گرد و خاک از روی مناطق مذکور برخاسته و وارد استان هرمزگان گردد. تصاویر دورکاوی، مسیر حرکت گرد و خاک را منطبق بر جریان هوا در منطقه تایید می کند و نشان می دهد که حتی این پدیده به دریای عمان و خلیج فارس کشیده شده است.