برآیند نقش ژئوپلیتیک جریانات فکری خاص خاورمیانه در امنیت منطقه ای

سابقه ی گروهای سیاسی و احزاب سیاسی در جهان اسلام، به خصوص در منطقه ی خاورمیانه، ریشه در اندیشه های اسلامی و تعلقات این اندیشه ها در چند صدسال اخیر دارد به طوری که پس از دوره ی عثمانی شاهد تبدیل این اندیشه ها و دگرگونی شان در قالب احزاب و گروه های سیاسی هستیم. مهم ترین بخش تحولات خاورمیانه در جهان اسلام رخ می دهد، جهان اسلام در عمل مناطقی از شمال افریقا تا خاورمیانه و آسیای مرکزی را شامل می شود که کشورهای اسلامی هستند، کشورهای اسلامی موجود در منطقه در قبل از قرارداد سایکس-پیکو و پایان جنگ جهانی اول در 1918 تا قرارداد لوزان در 1921، عملا بخشی جدانایی پذیر از امپراتوری عثمانی بودند. ولیکن با ورود اندیشه های ناسیونالیستی و مفاهیم جدید ازجمله دولت-ملت، کشور، حزب و... به جهان اسلام روندی جدید در تکامل فکری مسلمانان شکل گرفت. روشنفکران اسلامی و گروه های فکری ناسیونالیستی موجود در خاورمیانه بااینکه شکل گیری شان از هر دو نظر عقیدتی و سازمان دهی وابسته به غرب بود ولیکن باعث شد برای اولین بار جهان غرب متوجه شود که جهان اسلام چیزی فراتر از امپراتوری عثمانی است. در ادامه شکل گیری اخوان المسلمین در مصر و گروه های اسلامی در ترکیه، عربستان و ایران نشان داد که جهان اسلام در حال دگرگونی است. ازاین روی در این مقاله سعی شده با تبیین از تکامل ساختاری و کارکردی جریانات فکری و سیاسی آسیب شناسی در قالب یک مدل مفهومی صورت پذیرفته و در ادامه تصویری از عملکرد ژیوپلیتیک این احزاب و جریانات فکری در آینده امنیت منطقه ای ارایه شود.