بررسی ارتباط مشکلات اسکلتی عضلانی ناشی از کار با انواع روش های درمانی در میان فیزیوتراپیست های شاغل ایران در سال 1395

 اختلالات اسکلتی-عضلانی پس از مشکلات تنفسی دومین عامل غیبت از کار ناشی از بیماری در کوتاه مدت (کمتر از دو هفته) هستند. ماهیت کار در رشته فیزیوتراپی به گونه ای است که به فعالیت های جسمی نیاز دارد. این فعالیت ها شامل مهارت های تکراری، تکنیک های دستی، تکنیک هایی که در طول درمان فشار مستقیمی بر مفصل خاص وارد می کند، وضعیت های غیرماهرانه مفاصل در طول مانورهای خاص و وضعیت های طولانی است. چندین مطالعه نیز چنین گزارش کرده اند که اختلالات اسکلتی عضلانی ناشی از کار در میان فیزیوتراپیست ها به وفور دیده شده است. این پژوهش با هدف بررسی ارتباط مشکلات اسکلتی عضلانی ناشی از کار با روش های غالب درمانی استفاده شده از سوی فیزیوتراپیست های ایران طراحی شده است.

پژوهش از نوع توصیفی تحلیلی است و داده ها به شکل مقطعی گردآوری شده است. جامعه پژوهش، فیزیوتراپیست های شاغل در ایران بوده و ابزار گردآوری داده ها شامل پرسش نامه دموگرافیک و پرسش نامه نوردیک برای تعیین میزان شیوع اختلالات اسکلتی-عضلانی ناشی از کار است. پرسش نامه نوردیک یکی از پرکاربردترین پرسش نامه ها در زمینه بررسی اختلالات اسکلتی عضلانی است. کورینکا و همکارانش این پرسش نامه را در سال 1987 در راستای ثبت علایم اختلالات در نواحی نه گانه بدن در بازه یک ساله طراحی کرده اند. پرسش نامه ها با همکاری انجمن فیزیوتراپی ایران در میان شرکت کنندگان در بیست و هفتمین کنگره فیزیوتراپی ایران توزیع شد. در این پژوهش ملاحظات اخلاقی رعایت شده و کمیته اخلاق دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی به شماره IR.USWR.REC.1395.66. این ملاحظات را ثبت کرده است. تجزیه وتحلیل داده ها به وسیله نرم افزار SPSS و با استفاده از آزمون مربع کای و دقیق فیشر انجام شده است.

تعداد 1200 پرسش نامه بین فیزیوتراپیست های شرکت کننده در بیست و هفتمین کنگره فیزیوتراپی ایران با همکاری انجمن فیزیوتراپی ایران توزیع شد که از این میان 685 پرسش نامه به دست ما رسید و 16 نفر به علت نداشتن شرایط ورود از مطالعه حذف شدند. چهارنفر به علت سابقه کار کمتر از یک سال و 11 نفر به علت بیماری های دیگر بدن، ازجمله بیماری های نورولوژی، روماتولوژی، بدخیمی ها و تعویض مفصل از مطالعه حذف شدند. میانگین سنی فیزیوتراپیست های شرکت کننده در مطالعه 09/91±37/09 و محدوده سنی 22 تا 69 سال بود. زنان 53/9 درصد و مردان 46/1 درصد از افراد مطالعه شده را تشکیل می دادند. پس از به دست آوردن شیوع مشکلات اسکلتی-عضلانی ناشی از کار میان فیزیوتراپیست های ایران، ارتباط معنادار آن با نوع درمان انجام شده، از طریق آزمون کای دو و دقیق فیشر تحلیل شد. از بین نواحی نه گانه بدن در هفت ناحیه ارتباط معنادار با روش های درمانی به دست آمد. شیوع مشکلات اسکلتی-عضلانی در ناحیه گردن با ماساژ توسط دست (0/001=P)، فاشیا ریلیز (0/011=P)، موبیلیزیشن (0/007=P)، ماسل انرژی تکنیک (0/007=P)، درای نیدلینگ (0/032=P)، در ناحیه شانه با موبیلیزیشن (0/005=P) و تیپینگ (0/014=P)، در ناحیه آرنج با فیزیوتراپی تنفسی (0/007 =P)، در ناحیه مچ دست با انجام ماساژ توسط دست (0/027=P)، فاشیا ریلیز (0/01=P)، موبیلیزیشن (0/046=P)، ماسل انرژی تکنیک (0/004=P)، تیپینگ (0/016=P)، در ناحیه قسمت فوقانی پشت با ماساژ توسط دست (0/007=P)، موبیلیزیشن (0/014=P)، تیپینگ (0/004=P) و در ناحیه قسمت تحتانی پشت با انجام فاشیا ریلیز (0/036=P)، موبیلیزیشن (0/015=P)، تیپینگ (0/035=P) و ماسل انرژی تکنیک (0/044=P) و در ناحیه زانوها با آب درمانی (0/037=P) ارتباط معناداری بین شیوع مشکلات اسکلتی-عضلانی ناشی از کار با نوع درمان انجام شده توسط فیزیوتراپیست ها به دست آمد.

یافته ها از شیوع بالای مشکلات اسکلتی عضلانی ناشی از انجام فیزیوتراپی در میان فیزیوتراپیست ها خبر می دهد که این مشکلات با روش های غالب در نوع درمان انجام شده دارای ارتباط معناداری است. انجام برخی روش های درمانی فیزیوتراپیست ها شیوع مشکلات اسکلتی-عضلانی را در میان آن ها بیشتر می کند.