انتقال آوایی در گفتار فارسی آموزان چینی و عربی: مطالعه ‏ی موردی انفجاری‏ های بدنه‏ ای

این پژوهش به بررسی شیوه ی تولید انفجاری های بدنه ای فارسی در گفتار فارسی آموزان چینی و عربی می پردازد. انفجاری های بدنه ای در نظام آوایی زبان فارسی با زبان های عربی و چینی تفاوت بنیادین دارد: انفجاری های بدنه ای فارسی بسته به محل تولید واکه ی مجاور به صورت گونه های سخت کامی و نرم کامی تولید می شوند. در مقابل، انفجاری های بدنه ای در زبان های عربی و چینی فقط نرم کامی اند و گونه ی سخت کامی انفجاری های بدنه ای در این زبان ها تظاهر آوایی ندارد. با توجه به این تفاوت واجی، پرسشی مطرح می شود مبنی بر آن که تا چه اندازه الگوهای تولیدی- صوتی همخوان های انفجاری بدنه ای فارسی در گفتار فارسی آموزان عربی و چینی با ویژگی های تولیدی-صوتی بومی این همخوان ها مطابقت دارد. برای پاسخ گویی به این پرسش ابتدا داده هایی متناسب با پرسش پژوهش طراحی و توسط شرکت کنندگان آزمایش (شامل سه گروه فارسی زبانان بومی، فارسی آموزان چینی و فارسی آموزان عربی)، تولید شدند. سپس الگوی توزیع انرژی بر روی طیف بسامدی رهش انفجاری های بدنه ای در گفتار شرکت کنندگان آزمایش بررسی شد؛ همچنین، معادله ی خط رگرسیون حاصل از اندازه گیری مقادیر فرکانس F2 در آغاز واکه و ناحیه ی ایستای واکه ی بعد از همخوان انفجاری به دست آمد. نتایج نشان داد در حالی که فارسی زبانان بومی، مطابق انتظار، انفجاری های بدنه ای را در بافت واکه ای پیشین به صورت سخت کامی و در بافت واکه ای پسین به صورت نرم کامی تولید می کنند، فارسی آموزان چینی و فارسی آموزان عربی، این همخوان ها را در هر دو بافت واکه ای پیشین و پسین به صورت نرم کامی تلفظ می کنند. یافته های این پژوهش در چارچوب نظریه ی یادگیری گفتار (SLM) مورد بحث قرار گرفته و پیشنهادهایی در خصوص کاربرد نتایج به دست آمده در حوزه ی آموزش زبان فارسی به غیرفارسی زبانان ارایه شده است.