تاریخ‌نگاری ایرانی و هویت ملی

گذشته تاریخی همواره بخش مهمی از هویت فردی و اجتماعی محسوب می‌شود و نوع نگارش تاریخ و بینش مورخ نیز به دغدغه‌های او برای حفظ هویت و گذشته‌اش مربوط می‌شود. در این نوشته که با عنوان “تاریخ‌نگاری ایرانی و هویت ملی” ارایه شده است ضمن بیان چگونگی شکل‌گیری هویت ایرانی و مولفه‌های اساسی آن و هم‌چنین تحولات و دگرگونی‌های تاریخی هویت ایرانی، به نقش تاریخ و اندیشه تاریخ‌نگاری مورخان ایرانی در بازیابی، احیاء، تحول و تداوم هویت ملی ایرانی می‌پردازیم. در این مبحث به چندگانگی مولفه‌ها و پایه‌های هویت ملی معتقدیم و تاریخ را یکی از پایه‌های مهم هویت می‌دانیم. تاریخ تجلی‌گاه حضور انسان ایرانی است زیرا در تاریخ است که انسان ایرانی با همه آن‌چه که دارد تجلی می‌یابد عنصر ایرانی همواره با استمرار و پایداری در عرصه تاریخ حضور داشته و گذشته تاریخی خود را در تاریخ حال و آینده‌اش احیاء کرده است. در این مقاله، هویت ایرانی را در اندیشه مورخان ایرانی در سه دوره‌ی متفاوت باستانی، اسلامی و معاصر با توجه به سه مقوله ایرانیت، اسلامیت و تجدد مورد بررسی قرار داده‌ایم و نوع بینش و نگاه آنان را به هویت نشان داده‌ایم.