تحلیل پیشینه حکمرانی فضای مجازی جمهوری اسلامی ایران

حکمرانی از دوره ای با معنای بسیط و عرفی در دهه1980، به حکمرانی نوین و به معنای اعمال اراده در شرایط فعال شدن بازیگران مختلف و میکرو پاورها (جامعه شبکه ای) رسیده است. این تغییر نظری، موجب حرکت از حکمرانی با ساختارهای متمرکز سلسله مراتبی به ساختارهای بازاری، شبکه ای و ترکیبی شده است. با گسترش فاوا و شکل گیری فضای مجازی سطوح مختلف اجتماعی در گستره جهانی پیوند یافته و مفهوم مرز جغرافیایی رنگ باخته و معنای قلمرو سرزمینی حاکمیت متحول گشته است. مسئله پژوهش استخراج تجربه چهل ساله انقلاب اسلامی در حکمرانی فضای مجازی است، از روش شناسی دلالت پژوهی استفاده می نماید و در گام اول، با مرور نظریات حکمرانی، چارچوب مفهومی قرض گیرنده خود را از ساختارهای حکمرانی اقتباس نموده، در گام دوم مبتنی بر تحلیل مضمون اسناد خط مشی فضای مجازی در سه سطح خط مشی عمومی به معنی الاخص (مقام اراده سیاسی)، حقوق عمومی (مقام بیان) و اداره عمومی (مقام اجرا) به دلالت پژوهی خط زمان حکمرانی فضای مجازی کشور می پردازد. نتیجه این پژوهش، تفکیک سه دوره اصلی در حکمرانی فضای مجازی کشور است که با بررسی تحولات فاوا، روند مسایل 1-خط مشی و 2-حکمرانی فضای مجازی جمهوری اسلامی ایران را ارایه می نماید و پیش بینی می کند که ادامه این روند در دهه آتی منجر به شکل گیری مسئله آربیتراژ در فضای مجازی و کاهش ظرفیت حاکمیت می شود.