اثربخشی درمان فعال سازی رفتاری گروهی بر تهوع و استفراغ ناشی از شیمی درمانی زنان مبتلابه سرطان پستان

تهوع و استفراغ جزء شایع ترین و نگران کننده ترین عوارض جانبی درمان سرطان پستان با داروهای شیمی درمانی است و علی رغم پیشرفت های علم پزشکی کنترل تهوع و استفراغ ناشی از شیمی درمانی هنوز با چالش مواجه است. بنابراین پژوهش حاضر باهدف بررسی اثر درمان فعال سازی رفتاری گروهی بر تهوع و استفراغ ناشی از شیمی درمانی در زنان مبتلابه سرطان پستان انجام شد.

این کارآزمایی بالینی یک طرح نیمه تجربی با پیش آزمون-پس آزمون و گروه کنترل بود. جامعه آماری کلیه بیماران مبتلابه سرطان پستان مراجعه کننده به بیمارستان ایران مهر بیرجند در سال 1397 بود. از زنان مبتلابه سرطان پستان مراجعه کننده 30 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه مداخله و کنترل (در هر گروه 15 نفر) جایگزین شدند. قبل از ارایه درمان دو گروه با استفاده از پرسشنامه تهوع و استفراغ و جمعیت شناختی ارزیابی شدند.   درمان فعال سازی رفتاری گروهی طبق پروتکل در 8 جلسه 120 دقیقه ای به صورت هفتگی به گروه مداخله ارایه شد. بعد از ارایه درمان نیز دو گروه با استفاده از پرسشنامه تهوع و استفراغ ارزیابی شدند. داده های به دست آمده به روش آماری تحلیل کوواریانس چند متغیره با نرم افزار SPSS-20 تحلیل شدند.

 میانگین نمرات پس آزمون زیرمقیاس های شدت  (05/0< Pو 148/84 =f) و مدت  (05/0< pو 174/22 =f) تهوع حاد و شدت استفراغ حاد(05/0<p و 741/6 =f) در گروه مداخله به طور معنا داری کمتر از میانگین نمرات پس آزمون گروه کنترل بود ولی تفاوت معناداری بین میانگین نمرات پس آزمون زیرمقیاس مدت استفراغ حاد در دو گروه مداخله و کنترل بعد از حذف اثر پیش آزمون وجود نداشت  (05/0<195/0p= و 765/1 F=).

درمان فعال سازی رفتاری گروهی به طور معناداری باعث کاهش شدت، مدت تهوع حاد و شدت استفراغ حاد ناشی از شیمی درمانی در زنان مبتلابه سرطان پستان می شود و می تواند درمان کاربردی و امیدوارکننده ای طی دوره شیمی درمانی باشد.