رئالیسم روانشناختی در داستان کوتاه «نازا» نوشته میخائیل نعیمه

ریالیسم روانشناختی، که ارتباطی تنگاتنگ با علم روانشناسی و فلسفه دارد، با انتخاب یک موضوع اجتماعی، سیاسی یا خانوادگی تلاش می کند به ذهن و درون شخصیت ها نفوذ کرده و علل رفتارهای آنها را تحلیل کند. این مکتب ابتدا در غرب شکل گرفت و پس از آن به ادبیات کشورهای دیگر و از جمله عربی راه یافت. میخاییل نعیمه، از نویسندگان معروف و معاصر عرب به سبب زندگی و تحصیل در غرب و به تاثیر از ادبیات غربی، در اکثر آثارش به مشکلات مردم و مسایل اجتماعی، اعتقادی، دینی و فرهنگی پرداخته است. داستان «نازا» یکی از بهترین داستانهای کوتاه اوست که به اعتقاد اکثر منتقدان، از لحاظ رعایت اصول فنی داستان نویسی نسبت به داستانهای دیگر او در سطح بالاتری قرار دارد. پژوهش حاضر با شیوه توصیفی- تحلیلی، مولفه های ریالیستی را در این داستان بررسی کرده-است که مهمترین آنها عبارتند از: درونمایه ریالیستی، زاویه دید دانای کل، توجه به عنصر زمان و مکان، انتخاب شخصیتهای واقعی، تصویر پردازی و توصیف دقیق و جزیی حالات و احساسات شخصیت ها. این پژوهش به این نتیجه رسیده است که ریالیسم نعیمه را در این داستان می توان از نوع ریالیسم روانشناختی دانست؛ زیرا او تلاش کرده است با پرداختن به احساسات، کشمکش ها و تناقض-های درونی شخصیت ها و نیز باورهای دینی و اجتماعی آنها علت وقایع و حوادث داستان را تحلیل کند.