بررسی و نقد اصول سیاست خارجی دولت هفتم و هشتم بر توسعه و نظام بین الملل

با وجود رهیافت های متفاوتی که برای مطالعه سیاست خارجی وجود دارد، به نظر می رسد نمی توان سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران را با این رهیافت ها منطبق دید و مطالعه سیاست خارجی ایران اسلامی بوسیله یکی از رهیافت های موجود (آرمان گرایی، واقع گرایی و رفتارگرایی) سودمند نخواهد بود. بنابراین نگارنده برای بررسی سیاست خارجی سید محمدخاتمی و مقایسه آن با سیاست خارجی دکتر احمدی نژاد بر روی تاثیرات عوامل منطقه ای، داخلی، بین المللی و ریشه های فکری و خلقیات دولتمردان، تاکید می کند و سیاست خارجی دولت اصلاحات با دولت اصولگرای عدالت محور را در زمینه عوامل مطرح شده قابل مقایسه می داند. همین تفاوتهای شکلی نیز تحت تاثیر عوامل بین المللی، منطقه ای، داخلی و ذهنیات دولت مردان ایجاد شده است. اما بطورکلی نقش و تاثیر فضای فکری و ریشه های ذهنی حاکم بر دولت مردان ایرانی بسیار بیشتر از عوامل دیگر است. بنابراین نمی توان اینگونه نتیجه گرفت که یقینا اگر آقایان خاتمی و احمدی نژاد به جای یکدیگر رییس جمهور می شدند، دقیقا همان تصمیم را می گرفتند که اکنون گرفته اند.