اثر تنش خشکی و محلول پاشی روی بر برخی صفات فیزیولوژیک و زراعی ارقام گلرنگ

در این تحقیق به منظور بررسی اثر محلول پاشی عنصر روی (Zn) بر برخی صفات فیزیولوژیک و زراعی ارقام گلرنگ تحت تنش خشکی، آزمایشی به صورت اسپیلت پلات فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار به مدت دو سال (96-1395 و 97-1396) در مزرعه تحقیقاتی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج اجرا شد. در این آزمایش عامل آبیاری در دو سطح شامل آبیاری کامل و تنش خشکی به صورت قطع آبیاری از مرحله پرشدن دانه در کرت های اصلی، عامل های فرعی شامل محلول پاشی عنصر روی از منبع کلات روی در سه سطح عدم محلول پاشی (شاهد) و محلول پاشی به میزان 6/0 و 2/1 کیلوگرم در هکتار و ارقام، شامل 5 رقم گلرنگ (صفه، گل مهر، گلدشت، پدیده و پرنیان) به صورت  فاکتوریل در کرت های فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که برهم کنش آبیاری×رقم بر دمای طبق، شاخص کلروفیل (Spad) و اجزای عملکرد دانه، برهم کنش رقم×محلول پاشی روی بر اجزای عملکرد دانه و برهم کنش آبیاری × رقم × محلول پاشی بر درصد روغن دانه در سطح یک درصد معنی دار بود. محلول پاشی روی به دلیل افزایش محسوس تعداد طبق در بوته و تعداد دانه در طبق سبب زیادتر بودن عملکرد دانه به میزان 5/16 درصد در مقایسه با شرایط بدون کاربرد روی، در گیاه گلرنگ شد. همچنین محلول پاشی روی به میزان 2/1 کیلوگرم در هکتار در مرحله پر شدن دانه بیشترین اثر مثبت را در افزایش اجزای عملکرد دانه ارقام گلرنگ به خصوص رقم پرنیان داشت. در این بررسی رقم پرنیان به واسطه دمای طبق کم تر (4/28 درجه سانتی گراد) و شاخص کلروفیل (1/69) زیادتر از نظر تعداد طبق در بوته (4/28)، تعداد دانه در طبق (8/89) و وزن هزار دانه (46/40 گرم) برتری محسوسی نسبت به سایر ارقام مورد مطالعه گلرنگ در شرایط تنش خشکی داشت. توجه به نتایج بهدست آمده، اگرچه تنش خشکی موجب خسارت به گلرنگ شد، اما محلول پاشی روی توانست بخشی از خسارت ناشی از تنش خشکی را جبران نماید.