بررسی تنوع و پراکنش ستاره های دریایی و ستاره های شکننده دریایی در سواحل ایرانی خلیج فارس در محدوده استان بوشهر

خارپوستان[1] یکی از شناساگرهای بسیار خوب برای بررسی سلامت و وضعیت سواحل و صخره های مرجانی در آبهای دریایی هستند. هدف از این مطالعه بررسی تنوع و پراکنش ستاره های دریایی[2] و ستاره های شکننده دریایی[3] در منطقه پایین و میانی جزر و مدی[4] سواحل خلیج فارس در محدوده ی استان بوشهر شامل ایستگاه های نیروی هوایی، بندر رستمی، اولی شمالی و جنوبی بود. نمونه برداری از فروردین لغایت اسفند سال 1396 به صورت فصلی در 4 نوبت و توسط کوادرات یک متر در یک متر و در 2 ترانسکت عمود بر دریا با عرض 30 متر و با فاصله تقریبی 100 متر از هم انجام گرفت. در مجموع 184 فرد، 7 گونه شامل 4 گونه ستاره دریایی، 3 گونه ستاره شکننده متعلق به خانواده های Astropectinidae (گونه های Astropecten polyacanthus phragmorus و Astropecten monacanthus)، Asterinidae (گونه Aquilonastra iranica)، Ophidiasteridae (گونه Linckia multifora)، Ophiotrichidae (گونه Ophiothrix sp.) و Ophiocomidae (گونه های Ophiocoma scolopendrina و Ophiocoma sp.) جمع آوری شدند. فراوان ترین گونه شناسایی شده Ophiothrix sp. بود و کمترین فراوانی به گونه L. multiflora تعلق داشت. زیستگاه گونه A. polyacanthus phragmorus سواحل زیر جزر و مدی ماسه ای، A. monacanthus سواحل جزر و مدی ماسه ای، گونه A. iranica بسترهای صخره ای جزر و مدی بود و گونه های L. multifora، Ophiothrix sp.، O. scolopendrina و Ophiocoma sp. در بسترهای صخره ای- مرجانی یافت شدند. الگوی پراکنش 54/90 درصد از گونه ها خوشه ای بود در حالیکه سایر گونه ها پراکنش یکنواختی داشتند. نتایج شاخص های تنوع گونه ای شانون H’= 1.7672 و اونس 0.8754=  نشانگر تنوع یکنواختی مناسب ستاره ها و ستاره های شکننده در سواحل خلیج فارس در استان بوشهر است.