رنج و علت های آن: تحلیلی روان شناختی از نظریه های فلسفی بودایی

رنج، مسئله محوری فلسفه های بودایی است. از سخنان بودا و تحلیل های سنت های بودایی می توان دریافت که رنج از دو ساحت متفاوت برخوردار است: یکی رنج روان شناختی و دیگری وجودشناختی. بنابراین، رنج محدوده وسیعی از زندگی انسان، از فشارهای شدید روحی و جسمی گرفته تا تجربه های محدود و گذرنده زندگی، به آرزو نرسیدن، و نیز گرفتاری در چرخ وجود را در بر می گیرد. مدعای بودایی این است که رهایی از هر دو سطح امکان پذیر است. این جستار با نگاه مفصل به نظریه های فلسفی مکتب های بودایی، رنج را در ساحت اول بررسی می کند. همه سنت های بودایی خود را درمانگر می دانند؛ نخست علت را می یابند و سپس روش درمان را پیشنهاد می دهند. اینان مدعی اند فنونی که برای درمان رنج به کار می برند نادانی و تشنگی را در هر دو سطح از میان می برد. اما تحلیل های روان شناختی از نظریه های فلسفی بودایی نشان می دهد که کارآمدی آموزه بودایی محدود به سطح اول است.