غلبه «کلام مغلوب» در تمهیدات عین القضات همدانی

در گونه ای از تقسیم بندی، می توان سخنان مذکور در متون منثور صوفیانه را برساخته از دو بخش دانست: «سخن مغلوب» که بر قلمرو تجربه های شهودی و دریافت های درونی نویسنده حکم رانی دارد؛«سخن متمکن» که قلمرو دانش رسمی و علم اصطلاحی صوفیان را در بر می گیرد. تمهیدات عین القضات همدانی یکی از نثرهای صوفیانه است که در آن ویژگی های کلام مغلوب از قبیل بی خویش نویسی، دریافت الهام و وحی، تاویل پذیری و بحران آپوریک، قابل مشاهده است. این پژوهش که به شیوه توصیفی- تحلیلی بر روی کتاب تمهیدات عین القضات همدانی انجام گرفته، در پی پاسخ به این پرسش است که: آیا کارکرد ویژگی های کلام مغلوب در تمهیدات به گونه ای هست که بتوان این کتاب را در زمره متون با نثر مغلوب دانست؟ یافته های این پژوهش- با بررسی محتوا و سبک کتاب - حاکی از این است که این عارف مجذوب با به کارگیری زبانی خاص و نمایاندن احوال غوغایی درون و هیجان های تند عاطفی خویش، کتاب تمهیداتی برای مخاطب به یادگار گذاشته، که از بارزترین نمونه های کلام مغلوب است.