بررسی و نقد کتاب «علم النفس یا روان شناسی از لحاظ تربیت»

از کتاب «علم النفس یا روان-شناسی از لحاظ تربیت» دکتر علی اکبر سیاسی (1317)، به عنوان نخستین درس نامه دانشگاهی روان شناسی در ایران یاد می شود. در این مقاله تلاش شده است، با توجه به شیوه نامه نقد و بررسی کتب شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی، این اثر مورد بررسی و نقد قرار گیرد. این اثر از بیشتر شاخص های ظاهری کتاب از جمله صفحه عنوان، دیباچه، فهرست مطالب، فهرست اصطلاحات، فهرست اسامی، و فهرست گراورها (عکس، شکل، جدول و نمودار)، برخوردار است. نبود مقدمه، هم در ابتدای کتاب و هم در ابتدای فصول، و عدم فهرست منابع در پایان کتاب، از چشمگیرترین کاستی های این اثر در بعد شکلی هستند. در بعد محتوایی، تناسب محتوای کتاب با سرفصل های فعلی روان شناسی عمومی، سازمان بندی فصول کتاب با توجه به مباحث علم النفس، توجه به روان شناسی تجربی، پیشگامی در برگردانی کلمات، توجه به تربیت کودکان و نوجوانان، بررسی نظریات مهم روان شناسی و نقد آنها، و توجه به منابع ایرانی، از نقاط قوت اثر است. در مقابل ضعف در ارجاع دهی منابع، و روزآمد نشدن چاپ های آخر کتاب، از چشمگیرترین کاستی های این اثر بشمار می-آیند.