نظام مراقبت فلج اطفال/فلج شل حاد در جمهوری اسلامی ایران: تاریخچه، ساختارها و دست آوردها

براساس راهبرد جهانی ریشه کنی فلج اطفال، مراقبت هدفمند این بیماری یکی از وظایف اصلی نظام بهداشتی است. هدف از انجام این مطالعه، مرور کلی وضعیت نظام مراقبت فلج اطفال/فلج شل حاد در ایران بود.

مطالعه حاضر مروری بر ساختارها و فرایندهای برنامه مراقبت فلج اطفال در ایران در سال های 98-1396 حورشیدی است. داده های این مطالعه از نظام مراقبت مرکز مدیریت بیماری های واگیر، بررسی اسناد، مدارک، کتاب ها و مقاله های  منتشر شده و مصاحبه با صاحبان فرایند و صاحب نظران اخذ شد.

برنامه عملیاتی ریشه کنی فلج اطفال در ایران بر اساس برنامه عملیاتی سازمان جهانی بهداشت است که در سال 1367 خورشیدی معرفی شد. در حال حاضر نظام مراقبت فلج شل حاد در سه سطح کشوری، دانشگاهی و شهرستان فعال است. تعداد موارد بیماری در کشور از 50 مورد در سال 1364 به صفر مورد در سال 1380 رسید و ایران از سال 1380 به عنوان کشور عاری از پولیو شناخته شد. گزارش نهایی ریشه کنی فلج اطفال در ایران در آوریل سال 2006 توسط کمیسیون منطقه ای ریشه کنی فلج اطفال به تصویب رسید.

نظام مراقبت فلج شل حاد اثر بخشی مناسبی را در سطح کشور داشته است. حفظ وضعیت موجود در کشور مستلزم حساسیت بالای نظام مراقبت این بیماری، پایش منظم پوشش واکسیناسیون، اجرای دقیق مقررات بهداشت بین الملل به ویژه در مرزهای شرقی کشور و هم چنین کمک های فنی به کشورهای همسایه است