مدل یابی اهمال کاری تحصیلی، براساس طرحواره های ناسازگار و ویژگی‏های شخصیتی با میانجی گری تنظیم هیجانی و خودتعیین گری در دانش آموزان

اهمال‏کاری تحصیلی بیانگر تاخیر در فعالیت‏های تحصیلی است که می‏تواند عمدی، اتفاقی و یا عادتی بوده و با عوامل متعددی مرتبط باشد. پژوهش حاضر با هدف پیش‏بینی اهمال کاری تحصیلی بر اساس طرحواره های ناسازگار و ویژگی‏های شخصیتی با میانجی‏گری تنظیم هیجانی و خودتعیین گری در دانش آموزان انجام شد.

روش پژوهش توصیف از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش را تمامی دانش آموزان دختر مقطع متوسطه دوم شهر تهران در سال 99-1398 تشکیل داد. 350 نفر از دانش آموزان با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و پرسشنامه های اهمالکاری تحصیلی سولومون و راثبلوم (1984)، طرحواره های ناسازگار یانگ (1998)، ویژگی های شخصیتی مک کری و کاستا (1985)، تنظیم هیجانی گراس و جان (2003) و خودتعیین گری گاردیا، دسی و ریان (2000) را تکمیل کردند. داده ها با استفاده از روش مدل یابی معادلات ساختاری تحلیل شد.

یافته ها: 

براساس نتایج این پژوهش، مدل پیشنهادی روابط علی بین متغیرهای مذکور، از برازش قابل قبولی برخوردار بود. به‏ طور کلی، در مدل پیشنهادی پژوهش، نتایج نشان دادند که طرحواره های ناسازگار و ویژگی‏های شخصیتی هم به‏صورت مستقیم و هم به‏صورت غیرمستقیم از طریق تنظیم هیجانی و خودتعیین گری در دختران دانش آموز با اهمال کاری تحصیلی رابطه دارند. همچنین، نتایج نشان داد که رابطه بین تنظیم هیجانی و خودتعیین گری با اهمال کاری تحصیلی در دختران دانش آموز منفی و معنادار است.

توصیه می‏شود روانشناسان تربیتی و مشاوران تحصیلی برای کاهش اهمال کاری تحصیلی در دانش آموزان برنامه آموزشی مناسبی را تدوین کرده و راهکارهای بهبود طرحواره های ناسازگار، ویژگی‏های شخصیتی، تنظیم هیجان و خودتعیین‏گری را به آنان آموزش دهند.