بازتاب رویدادهای انقلاب گیلان در آثار ویلیمیر خلبنیکف

جنبش انقلابی گیلان (1300-1294/1921-1915) یکی از مهم ترین جنبش های تاریخ معاصر ایران به شمار می آید که همواره محل بحث های فراوانی از سوی صاحب نظران و کارشناسان مسایل تاریخی و سیاسی بوده است. در طول سال ها آثار گوناگون در مورد این جنبش به شکل کتاب و مقاله در حوزه های تاریخی، هنری و ادبی به قلم پژوهشگران ایرانی و غیرایرانی به نگارش درآمده اند که هر یک به سهم خود دربردارنده نکته های قابل تاملی در مورد چگونگی شکل گیری این جنبش، اندیشه و عملکرد رهبران آن، به ویژه میرزا کوچک خان و دلایل ناکامی جنبش هستند. شعرهای ایرانی یا در اصطلاح پژوهشگران ادبیات روسیه «سیکل ایرانی» ویلیمیر خلبنیکف شاعر برجسته قرن بیستم ادبیات روسیه، از آثاری است که متاثر از این رخداد انقلابی سروده شده اند. نکته شایان توجه این است که خلبنیکف یکی از اعضای گروهی متشکل از سخنرانان و هنرمندان انقلابی روس بود که در سال 1921/1300 همراه با بخشی از نیروهای ارتش سرخ از باکو وارد گیلان شدند و از نزدیک شاهد برخی از رخدادهای منتهی به ماه های پایانی جنبش جنگل بودند. این نوشتار بر آن است تا با ارایه دیده ها و تاثیرهای ویلیمیر خلبنیکف از انقلاب گیلان، مخاطبان ایرانی را با دیدگاه های فرهیختگان و نخبگان روس معاصر انقلاب اکتبر 1917 در مورد این رخداد مهم تاریخ ایران که گفته می شود از انقلاب روسیه تاثیر پذیرفته بود، آشنا کند.