تاثیر تنظیم کننده های رشد گیاهی بر جوانه زنی بذور نارس ارکیده در دو محیط کشت آزمایشگاهی

با هدف بررسی تاثیر تنظیم کننده های رشد مختلف گیاهی بر جوانه زنی بذور نارس ارکیده رقم Dendrobium nobile Lindl در دو محیط کشتMSوM  آزمایشی به‏‌‏صورت تجزیه مرکب در قالب طرح کامل تصادفی با 4 تکرار در مرکز تحقیقات، آموزش کشاورزی و منابع طبیعی بلوچستان طی سال‌های 1394-1395 انجام شد. بیست و دو تیمار تنظیم‌کننده رشد گیاهی شامل شاهد (عدم استفاده از تنظیم‌کننده رشد)، 4 غلظت (5/0، 1، 5/1 و 2) میلی گرم بر لیتر NAA یا α-Naphthaleneacetic acid، 4 غلظت (5/0، 1، 5/1 و 2) میلی گرم بر لیتر Kin یا Kinetin، 4 غلظت (5/0، 1، 5/1 و 2) میلی گرم بر لیتر IAA یاIndole-3-acetic acid، 3 غلظت از ترکیب Kin+IAA شامل (5/0+1)، (1+5/0) و (1 +1) میلی گرم بر لیتر، 3 غلظت از ترکیب NAA+IAA شامل (5/0+1)، (1+ 5/0) و (1+1) میلی گرم بر لیتر و 3 غلظت از ترکیب NAA+Kin شامل (5/0+1)، (1+5/0) و (1+1) میلی گرم بر لیتر در دو محیط کشت M و MS بود. اثر ساده محیط کشت بر همه صفات اندازه‌گیری شده معنی دار نبود، اما اثر ساده تنظیم‌کننده‌های رشد و همچنین اثر متقابل تنظیم‌کننده‌های رشد و محیط کشت بر تمام صفات اندازه‌گیری شده در سطح 1 درصد معنی‌دار بود. نتایج نشان داد که کم ترین و بیشترین درصد جوانه‌زنی به‌ترتیب در تیمارهای شاهد و (mgl-15/0+1) NAA+Kin در محیط کشت M مشاهده شد. کم‌ترین مدت زمان شروع جوانه‌زنی در شرایط کاربرد NAA; 1.5mgl-1  و در محیط کشت M و بیش‌ترین مدت زمان آغاز جوانه‌زنی در شرایط عدم استفاده از هورمون در هر دو محیط کشت بود. همچنین کم‌ترین مدت زمان ایجاد اسفرول در شرایط کاربرد NAA; 1.5mgl-1  و در محیط کشت M و بیش‌ترین مدت زمان جهت ایجاد اسفرول در شرایط عدم استفاده از هورمون در هر دو محیط کشت، و تیمار Kin+IAA (1+1mgl-1) در محیط کشت MS بود. کم‌ترین و بیش‌ترین مدت زمان تشکیل پروتوکورم بترتیب در شرایط کاربرد NAA; 1.5mgl-1  و در محیط کشت M و در شرایط عدم استفاده از هورمون و در هر دو محیط کشت بود. به‌طور کلی تیمار NAA;1.5mgl-1 در محیط کشت M بهترین و اقتصادی‌ترین تیمار در مقایسه با سایر تیمارها در دو محیط کشت بود، که نتیجه ترکیب و غلظت عناصر موجود در این محیط کشت مختص ارکیده‌ها می‌باشد.