معرفت شناسی مولانا و دلالت های تربیت اخلاقی

انسان از ابتدای وجود خود، همواره موجودی کنجکاو، پرسشگر و به دنبال اهدافی بوده که او را به مقصد متعالی خویش برساند، اما اینکه مقصد چیست، کجاست و کیست خود مسئله ای مهم است و  انسان را در زندگی کنجکاوتر و هدفمندتر می سازد.  مولوی بر این باور است که ساختار باورهای انسان متاثر از ویژگی های اخلاقی او شکل می گیرد و آلودگی های اخلاقی، معرفت بشر را به انحراف می کشد. هدف از انجام این پژوهش بررسی دلالت های تربیت اخلاقی از منظر معرفت شناسی مولانا است. این پژوهش به شیوه تحقیق بنیادی صورت پذیرفته است. یافته های پژوهش نشان می دهد که از دیدگاه مولانا روش ها، مراحل و اصول تربیت اخلاقی ساختار ویژه خود را دارد به طوری که روش ها عبارت است از تلقین به نفس، تحمیل به نفس، همنشینی با خوبان و نیز تزکیه و دوری از تقلید. مراحل مورد نظر وی در بردارنده توبه، تتبل، صبر، توکل، تسلیم و رضا، فقر و فنا است و اصول شامل کمال، تزکیه، مشورت، دوری از غرض ورزی، پرهیز از تعمیم غیر مستدل و تفاوت های فردی در انسان است.