نالی و نقد شعر و شاعری خود

اظهاراتی که یک شاعر درباره شعر خود بیان کرده است، می تواند یکی از بهترین راه ها برای شناخت شعر او و تشخیص ویژگی های سبکی آن باشد. چنین کاری که به نوعی در حوزه نقد و نظر قرار می گیرد، در بین بیشتر شاعران کلاسیک متداول بود و در لابه لای شعرهایشان به بیان امتیازهای شعر خود می پرداختند. نالی نیز در بیت های متعددی درباره چگونگی شعر خود نظراتی بیان کرده و صفات و ویژگی هایی را به آن نسبت داده است که می تواند در ارزیابی کلی از شعر او سودمند و راهگشا باشد. صفاتی که نالی برای شعر خود قایل شده است، هر دو جنبه صورت و معنا را شامل می شود. مهمترین ویژگی هایی که در جنبه صورت برای شعر خود بیان کرده، عبارت است از: لطافت و نزاکت، بی رنگی، ایجاز و معناآرایی. در جنبه معنایی نیز به مقوله هایی همچون معانی متعالی و حکمت گویی در شعر خود اشاره کرده است. برآیند این جستار نشان می دهد که نالی تعالی هر دو جنبه صورت و معنا را برای شعر خوب لازم و ضروری دانسته است و شعر خود را در این دو جنبه ستوده و آن را نمونه ای از تکامل صورت و معنا خوانده است.