مشکلات مدیریت پسماندهای روستایی در شمالغرب ایران: ارائه الگوی مناسب جهت مدیریت با مشارکت ذینفعان

حدود 30 % از جمعیت ایران در روستاها زندگی می کنند. مدیریت پسماندهای روستایی یک مولفه مهم در حفظ سلامت است. مطالعه حاضر با هدف اطلاع از وضعیت و مشکلات مدیریت پسماندهای روستایی و مقایسه آن با گذشته در یکی از شهرستانهای شمالغرب کشور انجام گردید. 

وضعیت مدیریت پسماند در 20 روستا دارای خانه بهداشت با جمعیت بالای 500  نفر، از طریق بازدیدهای میدانی، تکمیل چک لیست، مصاحبه با دهیاران و بررسی اطلاعات مورد نظر از مرکز بهداشت استان آذربایجان شرقی، تحلیل گردید.

کلیه روستاها دارای متولی مشخص برای مدیریت پسماند بودند. در مقایسه با شاخصهای سال 1389، کلیه مولفه های مرتبط با مدیریت پسماند بهبود نسبی یافته است.  در این خصوص وجود دهیاری در روستا کاملا موثر است. برای جمع آوری پسماندها در 20% از روستاها دوبار در هفته و  در 25 % یک بار در هفته و در ساعات غیر مشخص مراجعه می شود . لذا، اهالی مجبور به رهاسازی پسماند در سطح روستا می شوند که باعث پراکندگی پسماندها و آلودگی محیط می گردد. تفکیک از مبدا و بازیافت دارای وضعیت مطلوبی نمی باشد. در مدیریت فضولات حیوانی بویژه در روستاهای فاقد طرح هادی، مشکلات عدیده ای به چشم می خورد.

اگر چه پیشرفتهای خوبی در مدیریت پسماندهای روستایی صورت گرفته اما با توجه به مشکلات موجود، آموزش دهیاران در حیطه مدیریت پسماند و آموزش مردم به عنوان یکی از ذینفعان اصلی در خصوص تفکیک از مبدا و تولید کمپوست و ورمی کمپوست می تواند گرهگشای مشکلات باشد.