تغذیه سیلاژ تفاله پونه با سطوح مختلف خرمای ضایعاتی بر قابلیت هضم، سنتز پروتئین میکروبی و فراسنجه های شکمبه ای و خونی گوسفندان نر بالغ کرمانی

استفاده از فرآورده های فرعی و مواد دور ریختنی محصولات کشاورزی و صنایع فرآوری آن ها به دلیل داشتن مقادیر قابل توجهی از مواد مغذی و با ارزش پروتئینی و انرژی زایی در تهیه غذای دام میسر می باشد. سالانه حدود 950 تن تفاله پونه در ایران تولید می شود که اگر این تفاله به خوبی خشک شود به دلیل دارا بودن ارزش غذایی، می توان از آن در تغذیه دام استفاده کرد. ولی با توجه به این که رطوبت یک عامل محدود کننده جهت نگه داری محسوب می شود، سیلو کردن می تواند این محدودیت را از بین ببرد. هدف از تحقیق حاضر، تعیین ترکیب شیمیایی تفاله سیلو شده پونه با خرمای ضایعاتی و بررسی اثر تغذیه سیلاژ بر ماده خشک مصرفی، تولید پروتئین میکروبی و فراسنجه های خون بود.

مواد و روش ها:

 400 کیلوگرم تفاله پونه با 30 کیلوگرم خرمای ضایعاتی در سطوح صفر (شاهد)، پنج، 10 و 15 درصد ماده خشک با هم مخلوط و به مدت 45 روز سیلو شد. پس از تعیین ترکیب شیمیایی و ارزیابی حسی سیلاژها، به میزان 20 درصد از آن ها در جیره های آزمایشی استفاده شد. پس از تهیه جیره های آزمایشی، فراسنجه های مورد نظر با استفاده از چهار راس گوسفند نر بالغ کرمانی با میانگین وزن زنده 2±40 کیلوگرم در قالب طرح چرخشی در چهار دوره 21 روزه بررسی شد. از مایع شکمبه هر گوسفند در پنج روز آخر هر دوره توسط لوله مری متصل به دستگاه ساکشن، جهت تعیین pH و نیتروژن آمونیاکی شکمبه، نمونه گیری به عمل آمد. در آخرین روز هر دوره و در چهار ساعت پس از مصرف خوراک، خون گیری از گوسفندان از طریق ورید وداج انجام گرفت. جهت تعیین میزان آلانتویین و پروتئین میکروبی، میزان ادرار تولیدی در روزهای نمونه گیری در طول 24 ساعت با ظرف هایی که در زیر قفس های متابولیکی قرار داشت، جمع آوری شد.

یافته ها:

 با توجه به ارزیابی حسی، سیلاژهای پونه دارای خرما با نمره 20 رتبه بسیار خوب را به خود اختصاص دادند. افزودن خرما ضایعاتی به سیلاژ تفاله پونه موجب افزایش میزان ماده خشک و چربی سیلاژ شد (05/0>P). مصرف ماده خشک و قابلیت هضم مواد مغذی جیره ها تحت تاثیر سیلاژ تفاله پونه با سطوح مختلف خرمای ضایعاتی قرار نگرفت. تغذیه سیلاژهای مختلف بر نیتروژن مصرفی، نیتروژن دفعی از طریق ادرار و مدفوع و درصد ابقاء نیتروژن در گوسفندان بی تاثیر بود. کل مشتقات پورینی و در نتیجه آن سنتز پروتئین میکروبی در گوسفندان، تحت تاثیر نوع سیلاژ تفاله پونه قرار نگرفت. با افزایش سطح خرمای ضایعاتی در تهیه سیلاژ تفاله پونه، سطح کلسترول و آلبومین خون دام ها به صورت خطی افزایش یافت (05/0>P).

نتیجه گیری:

 براساس نتایج به دست آمده، می توان گزارش کرد که سیلو کردن تفاله پونه با خرمای ضایعاتی سبب افزایش کیفیت سیلاژ شده، اما با توجه به عدم تفاوت معنی دار در فراسنجه های اندازه گیری شده، می توان از سیلاژ تفاله پونه بدون افزودنی و یا با خرمای ضایعاتی به میزان 20 درصد در جیره گوسفندان استفاده کرد.