تعیین ارزش تشخیصی کلسیم در دوره انتقال در پیشگویی عملکرد تولید مثلی گاوهای شیری هلشتاین

عملکرد تولیدمثلی گاوشیری در دوران پس از زایش ارتباط مستقیم با بازگشت رحم به حالت عادی و از سرگیری مجدد چرخه تخمدانی دارد. فاکتورهای بسیاری نظیر تعادل منفی انرژی، بیماری های متابولیکی و عوامل هورمونی می توانند عملکرد تولیدمثلی را در دوران پس از زایش تحت تاثیر قرار دهند. از دست دادن کلسیم بعد از زایش به دلیل هیپوکلسمی از طریق کاهش مصرف خوراک، تاخیر در بازگشت رحم به حالت عادی و کاهش عرضه مواد مغذی به تخمدان توان بالقوه ای در کاهش عملکرد تولیدمثلی گاوهای شیری بعد از زایمان دارد. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی ارتباط بین سطح سرمی کلسیم خون در دوره انتقال با پارامترهای مرتبط با عملکرد تولید مثلی گاو های شیری و تعیین بهترین نقطه برش این متابولیت برای پیشگویی احتمال آبستنی در اولین تلقیح بعد از زایش انجام پذیرفت.

مطالعه بر روی 97 راس گاو شیری نژاد هلشتاین انجام گرفت. 10 روز قبل از زایمان، زمان زایمان، 2-1 روز بعد از زایمان و هفته های اول، دوم، چهارم و ششم بعد از زایمان نمونه خون گرفته شد. به منظور ارزیابی تفاوت میانگین غلظت کلسیم در گاوهایی با عملکرد تولید مثلی متفاوت، گاوها براساس آبستنی در اولین تلقیح، فاصله زایمان تا اولین تلقیح، فاصله زایمان تا تلقیح منجر به آبستنی و تعداد تلقیح لازم برای آبستنی به ترتیب به دو، دو، سه و دو گروه دسته بندی شدند. به منظور تعیین حد آستانه بحرانی کلسیم در زمان های مختلف، برای پیشگویی آبستنی در اولین تلقیح، از آنالیز آماری منحنی راک استفاده شد.

نتایج نشان داد گاوهای آبستن نسبت به گاوهای غیرآبستن با اولین تلقیح از غلظت سرمی کلسیم بالاتری در هفته چهارم برخوردار بودند. با در نظر گرفتن منحنی راک، پارامتر کلسیم در هفته چهارم (04/0=P) برای پیشگویی احتمال آبستنی در اولین تلقیح مناسب بود. بهترین نقطه برش برای این پارامتر که گاوهای آبستن و غیر آبستن با اولین تلقیح را مشخص می کند، 05/9 میلی گرم در دسی لیتر با حساسیت 1/57 درصد و ویژگی 3/62 درصد بود. همچنین گاوهایی که تا قبل از 80 روزگی پس از زایمان آبستن شدند نسبت به سایر گاوها از غلظت کلسیم بالاتر در 2-1 روز پس از زایمان (03/0=P) برخوردار بودند.

نتایج این مطالعه نشان داد ارتباط معنی داری بین تغییرات غلظت کلسیم با شاخص های عملکرد تولیدمثلی در دوران پس از زایش وجود دارد. اینطور به نظر می رسد پایش غلظت کلسیم خون در هفته چهارم پس از زایمان یک شاخص مکمل در کنار سایر شاخص های سنجش عملکرد تولیدمثلی دام جهت ارزیابی امکان آبستنی موفق بعد از زایش می باشد. کلمات کلیدی: کلسیم، دوره پس از زایش، بازدهی تولیدمثلی، گاوشیری