سازوکارهای قیمتی و غیرقیمتی مدیریت مصرف بنزین

بنزین به‌عنوان یکی از فراورده‌های کلیدی در بخش حمل‌و‌نقل، همواره جایگاه مهمی در سیاست‌گذاری بخش انرژی کشورها داشته است. قیمت خرده‌فروشی بنزین به عوامل مختلفی بستگی دارد که هزینه نفت خام ورودی به پالایشگاه، هزینه‌ها و حاشیه سود پالایشگاه، هزینه‌های انتقال و توزیع در جایگاه‌ها، سیاست‌های مالیاتی و یارانه‌ای انرژی و نرخ ارز از جمله مهم‌ترین عوامل تاثیرگذار بر تعیین قیمت بنزین در سطح خرده‌فروشی هستند. بررسی‌های نشان می‌دهد، سیاست‌های غیرقیمتی از جمله توسعه سیستم حمل‌و‌نقل عمومی، نوسازی ناوگان حمل‌و‌نقل، ارتقای کارآیی احتراق خودروها و متنوع‌سازی سبد مصرف حمل‌و‌نقل کشور با توسعه زیرساخت‌های CNG، بر سیاست‌های قیمتی مدیریت مصرف سوخت و کنترل قاچاق ارجحیت دارند. سیاست‌های قیمتی در شرایط کنونی که کشور با شوک قیمتی ناشی از تحریم‌ها مواجه است، سیاستی خطرناک و همراه با تبعات سیاسی است. در واقع، هیچ اطمینانی وجود ندارد که بتوان گفت، جامعه تحمل افزایش قیمت سوخت و تورم ناشی از آن را دارد.