اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر اضطراب، افسردگی و نشانه های جسمانی افراد مبتلا به درد مزمن

درد مزمن یکی از رایج ترین علل مراجعه به مراکز خدمات پزشکی اولیه است. هدف پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر اضطراب، افسردگی و نشانه های جسمانی افراد مبتلا به درد مزمن بود.

این مطالعه از نوع نیمه تجربی با پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با گروه شاهد بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه بیماران سرپایی زن و مرد مراجعه کننده با شکایت درد مزمن به همه مراکز درمانی شهر تهران در سال 1398 بود که به روش نمونه گیری در دسترس، از بین تعدادی از مردان و زنانی که دارای تشخیص قطعی درد مزمن بودند، 60 نفر از افرادی که بالاترین نمرات را (به عنوان خط پایه) پس از تکمیل پرسشنامه ها کسب کردند، با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب و پس از تخصیص تصادفی در دو گروه مداخله (30 نفر) و شاهد (30 نفر) جایگزین شد. داده ها با استفاده از پرسشنامه افسردگی Beck، پرسشنامه اضطراب Beck و پرسشنامه درد McGill بدست آورده شد. گروه آزمایش در هشت جلسه 90 دقیقه ای و یک بار در هفته به مدت دو ماه تحت درمان پذیرش و تعهد قرار گرفت اما گروه شاهد، درمانی دریافت نکرد. هر دو گروه در سه مرحله پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری دو ماهه به پرسشنامه های پژوهش پاسخ دادند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر با استفاده از نرم افزار SPSS-22 انجام شد.

میانگین (انحراف معیار) سن شرکت کنندگان در گروه آزمایش، (9/8) 7/43 و در گروه شاهد، (2/9) 2/45 سال بود. در گروه آزمایش میانگین (انحراف معیار) افسردگی از (4/4) 6/32 در پیش آزمون به (1/5) 2/23 در پس آزمون و (2/5) 1/22 مرحله پیگیری کاهش یافت (001/0>P)، میانگین (انحراف معیار) اضطراب از (9/4) 6/33 در پیش آزمون به (2/4) 6/22 در پس آزمون و (1/5) 6/22 در مرحله پیگیری کاهش یافت (001/0>P) و میانگین (انحراف معیار) نشانه های جسمانی از (2/3) 5/41 در پیش آزمون به (1/3) 7/33 در پس آزمون و (3/3) 8/31 مرحله پیگیری کاهش یافت (001/0>P). در گروه شاهد نمرات در سه مرحله پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری تفاوتی نداشت.

براساس یافته های این پژوهش می توان گفت درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کاهش اضطراب، افسردگی و نشانه های جسمانی افراد مبتلا به درد مزمن موثر بود.