بررسی اثربخشی زوج درمانی با رویکرد طرحواره درمانی بر سرخوردگی و تعهد زناشویی در زوجین

افزایش سطح سرخوردگی زناشویی و کاهش تعهد زناشویی در زوجین به تدریج منجر به درگیر شدن زوجین در یک رابطه پر تنش و ناکام کننده و در نهایت منجر به سستی پیوند زناشویی می شود. بنابراین پژوهش حاضر با هدف بررسی تعیین اثربخشی زوج درمانی با رویکرد طرحواره درمانی بر کاهش سرخوردگی زناشویی و بهبود تعهد زناشویی در زوجین مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهرستان مهاباد انجام شد.

پژوهش در چارچوب یک طرح نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون- پس آزمون و آزمون پیگیری با گروه کنترل اجرا شد. جامعه پژوهش شامل تمامی زوجین مراجعه کننده به مراکز مشاوره در نیمه دوم سال 1398 بودند؛ به این منظور 30 زوج که دارای مشکلات و تعارضات زناشویی بودند به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و بصورت تصادفی در دو گروه آزمایش (15زوج) وگروه کنترل (15زوج) جایگزین شدند. جمع آوری داده ها به وسیله مقیاس سرخوردگی زناشویی و پرسشنامه تعهد زناشویی بودند. که بصورت پیش آزمون و پس آزمون و پیگیری دو ماهه اجرا شد. زوج های گروه آزمایش در 10 جلسه 2 ساعته هفتگی شرکت کردند؛ اما گروه کنترل این آموزش ها را دریافت نکردند. داده ها با روش تحلیل کواریانس چند متغیره تجزیه و تحلیل شدند.

یافته ها نشان داد که در مرحله پیش آزمون بین گروه های آزمایش و کنترل از نظر سرخوردگی زناشویی و تعهد زناشویی تفاوت معنی داری وجود ندارد (05/0<P)، اما در مرحله پس آزمون بین آن ها از نظر هر دو متغیر سرخوردگی زناشویی و تعهد زناشویی تفاوت معنی داری وجود داشت (05/0>P) به عبارت دیگر زوج درمانی به روش طرحواره درمانی باعث کاهش سرخوردگی زناشویی (252/76=F) و افزایش تعهد زناشویی (096/106=F) و ابعاد آن ها در زوجین شد. این بهبود در مرحله پیگیری نیز حفظ شده بود (سرخوردگی زناشویی (655/56=F) و تعهد زناشویی (999/104=F)). 

نتایج این پژوهش دارای تلویحات کاربردی جهت استفاده از برنامه های مداخلات درمانی دارد که در آن از رویکرد طرحواره درمانی جهت کاهش مشکلات زناشویی ناشی از سرخوردگی زناشویی استفاده شد. همچنین بر اساس یافته های این پژوهش، می توان جهت بهبود تعهد زناشویی از برنامه های آموزشی زوج درمانی مبتنی بر طرحواره درمانی استفاده کرد.