مقایسه ی تطبیقی درونما یه های مکتب باروک و مضامین شعر سهراب سپهری

مکتب باروک که ابتدا در هنر معماری ظاهر شده بود به تدریج در هنرهای تجسمی، موسیقی و ادبیات رسوخ و نمود یافت. تجلی نگرش باروک در ادبیات، در ادوار ادبی بعد از قرن شانزدهم و به خصوص، در ادبیات قرن بیستم، در بیشتر کشورهای اروپایی و آمریکای جنوبی مشهود است. در ادبیات فارسی ایران نیز بسیاری از محققان، مکتب باروک را مورد بررسی قرار داده و آن را قابل مقایسه با برخی از ویژگی های شعر فارسی، به ویژه با معیارهای سبک هندی دانسته اند. در این جستار، به بررسی تطبیقی مکتب باروک با شعر سهراب سپهری پرداخته شد و بدون اعتقاد به منطبق بودن شعر سهراب با تمام ویژگی ها و معیارهای ساختاری مکتب باروک، تلاش شد مضامین مشترک شعر این شاعر معاصر با مکتب باروک مورد توجه قرار گیرد. بررسی های صورت گرفته نشان داد که مضامین و درون مایه های مشترک فراوانی در شعر سهراب با آنچه در باروک مطرح است، وجود دارد. این مضامین عبارتند از: گریز از تقلید، دم غنیمت شمردن، هنجارگریزی معنایی، تناسخ، مرگ-اندیشی، ابهام و حیرت، پارادوکس و عصیان. نگاهی به این درون مایه ها نشان می دهد اساسی ترین مولفه ای که باروک بر آن تکیه دارد، نوآوری و عدم رکود است. همان که شعر سهراب را نیز شامل گردیده و اندیشه ی ناب و تقلیدناپذیر وی -که به گفته ی محققان، نشات گرفته از آبشخورهای متفاوتی است- بر آن تاکید دارد.