بررسی تاریخ نگاری ایدئولوژیک و مولفه های رئالیسم سوسیالیستی در مجموعه «از رنجی که می بریم» (با رویکرد سبک شناسی انتقادی) مطالعه موردی: دره ی خزان زده و زیرابی ها

سبک شناسی انتقادی با تحلیل لایه های مختلف متن، در پی شناسایی مفاهیم پنهان در زیر سطح زبان و کشف ایدیولوژی حاکم بر آن است. متون ادبی سوسیالیستی به تاسی از ادبیات سوسیالیستی شوروی و توسط حزب توده که نماینده ی مارکسیسم در ایران و یکی از مهمترین جریان های سیاسی در ایران سال های 1320 -1332 بود، در ادبیات داستانی ایران رواج یافت. این حزب به عنوان حامی ادبیات چپ، اکثر قریب به اتفاق نویسندگان و روشنفکران جامعه را جذب کرد و سبک نوشتاری آن ها را مطابق با بیانیه ی خویش تعیین نمود. آل احمد نیز یکی از نویسندگانی است که به حزب گرایش یافت و مدتی به عضویت آن درآمد. وی مجموعه ی «از رنجی که می بریم» را در دوران حضورش در حزب توده نگاشت. در این پژوهش دو قطعه ی ابتدایی و به هم پیوسته ی این مجموعه به نام های «دره ی خزان زده» و «زیرابی ها» در چارچوب الگوی سبک شناسی انتقادی، مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیر د. پژوهش پیش رو در پی تبیین موضع نویسنده و چگونگی و میزان انعکاس آموزه های سوسیالیستی در متن ای دو روایت است. تعیین ژانر نیز از کارکردهای سبک شناسی انتقادی است که به عنوان یکی دیگر از اهداف این پژوهش مد نظر قرار دارد. نتیجه ، حاکی از آن است که عملکرد نویسنده در بازتاب واقعه ای تاریخی، از نوع تاریخ نگاری ایدیولوژیک و روایت «دره ی خزان زده» روایتی در چارچوب الگوی سوسیالیستی است اما روایت «زیرابی ها» فاقد آموزه های سوسیالیستی است و آن را می-توان روایتی پسااستعماری با درونمایه ی تبعید و مهاجرت دانست. ژانر روایت ها نیز با توجه به بن مایه ی تاریخی آن ها ناداستان است.