ارائه الگوی ارتقا امنیت اجتماعی کاربران فضای مجازی (مطالعه موردی: اعتیاد و ارتکاب جرایم مواد مخدر)

امروزه فضای مجازی ضمن برخورداری از مزایا و امکانات گسترده، مسایل و مشکلاتی را در حوزه نظم و امنیت اجتماعی از جوانب مختلف به همراه آورده است. پژوهش حاضر با هدف ارایه الگوی ارتقا امنیت اجتماعی کاربران فضای مجازی در برابر تهدیدات ناشی از اعتیاد و ارتکاب جرایم مواد مخدر به انجام رسید.

روش تحقیق:

 تحقیق حاضر ترکیبی و از نوع تحقیقات اکتشافی (آمیخته) بود. جامعه مورد مطالعه در بخش کیفی پژوهش که بر اساس نظریه داده بنیاد صورت گرفت، شامل مطالعات کتابخانه ای و رجوع به اسناد مرتبط و همچنین مصاحبه نیمه ساختار یافته با 8 نفر از خبرگان (روسای ادارات مبارزه با جرایم مجازی پلیس مبارزه با مواد مخدر و فتا ناجا بر اساس اصل اشباع نظری) و در بخش کمی شامل 61 نفر از متهمین مواد مخدر بوده که در بازه زمانی مشخص نسبت به ارتکاب جرایم مربوطه در فضای مجازی توسط پلیس دستگیر شده بودند. برای محاسبه پایایی پرسشنامه بخش کیفی از روش پایایی بین دو کدگذار با نتیجه نهایی (%76) و برای محاسبه پایایی بخش کمی از ضریب آلفای کرونباخ با نتیجه نهایی (88/0) استفاده شد. در تحقیق حاضر به جهت تحلیل داده های کیفی مستخرج از پرسشنامه نیمه ساختار یافته از نرم افزار MAXQDA و برای تحلیل توصیفی و استنباطی داده های حاصل از پرسشنامه از نرم افزار SPSS استفاده شد.

یافته های حاصل از تحلیل محتوای اسناد و مصاحبه ها نشان داد در فرایند ارتقا امنیت اجتماعی کاربران فضای مجازی از منظر اعتیاد و جرایم مواد مخدر بایستی تعداد 3 بعد، 12 مولفه و 50 شاخص (مفهوم) مدنظر باشد.

علاوه بر ترسیم الگوی نهایی، نتایج کلی نشان داد ترتیب اولویت ابعاد شناسایی شده در ارتقا امنیت اجتماعی کاربران فضای مجازی از منظر اعتیاد و جرایم مواد مخدر به صورت  1- پیشگیری همگانی 2- ارتقا سواد رسانه ای و 3- پیشگیری انتظامی خواهد بود.