تغییرات مقدار چگالی، زی توده، ذخیره کربن و نیتروژن چوب خشک دارهای راش و ممرز برحسب درجات مختلف پوسیدگی در جنگل خیرود نوشهر

خشک دارها نقش های ساختاری و بیوژیوشیمیایی مهمی در فرایندهای اکوسیستم جنگلی ایفا می کنند. هدف پژوهش حاضر، تعیین مقدار چگالی چوب و زی توده خشک دارهای راش و ممرز و رابطه آن برحسب درجات مختلف پوسیدگی و کلاسه های قطری مختلف در جنگل آموزشی و پژوهشی خیرود شهرستان نوشهر در استان مازندران است. ابتدا از خشک دارها (با قطر میانه بیشتر از 5/7 سانتی متر) در سطحی معادل 50 هکتار به صورت صددرصد آماربرداری شد. سپس برای تعیین چگالی چوب، از هر خشک دار سه نمونه مکعبی (نزدیک به مغز، نزدیک به پوست و بین مغز و پوست) به ابعاد 2× 2× 2 سانتی متر تهیه و به آزمایشگاه انتقال داده شد. پس از تعیین انواع چگالی (چگالی تر، خشک و بحرانی) در محیط آزمایشگاه، نمونه ها آسیاب شدند و با استفاده از روش های استاندارد آزمایشگاهی، کربن و نیتروژن خشک دارها اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که انواع چگالی چوب خشک دارها با افزایش درجه پوسیدگی کاهش پیدا می کند. همچنین چگالی خشک از کلاسه کم قطر به قطور خشک دارها به طور معنی داری کاهش می یابد. نتایج مربوط به زی توده نشان داد که با افزایش درجه پوسیدگی، مقدار زی توده افزایش پیدا می کند. از نظر کلاسه های قطری نیز با افزایش قطر خشک دارها، زی توده روند افزایشی نشان داد. همچنین نتایج نشان داد که با افزایش درجه پوسیدگی و کلاسه های قطری خشک دارها، ذخیره کربن آنها افزایش پیدا می کند، اما در مورد ذخیره نیتروژن به علت نبود تفاوت معنی دار، الگوی خاصی مشاهده نشد. بر این اساس وجود خشک دارهای قطور به عنوان منبع ذخیره کربن در جنگل اهمیت زیادی دارد و حفظ آنها به منظور مدیریت همگام با طبیعت ضروری است.