خاستگاه زمین ساختی ماسه سنگ های سازند سرخ بالایی در برش حصار، حوضه ماهنشان (البرز غربی)

حوضه ی ماهنشان یکی از زیرحوضه های هم زمان با تکتونیک نیوژن ایران مرکزی است. رسوبات این حوضه شامل حدود 4 کیلومتر نهشته های سازند سرخ بالایی به سن میوسن است که تلفیقی از الگوهای رشدی و جنبش نمک را در خود ثبت کرده اند. به منظور دستیابی به تکامل خاستگاهی رسوبات شمال این حوضه، برش حصار، از ترکیب داده های دورسنجی، برداشت های میدانی و نیز پتروگرافی و آنالیز مودال ماسه سنگ ها استفاده شده است. نتایج این مطالعه نشان می دهد که ماسه سنگ ها، سدآرنایت های (Q46F10Rf44) ریز تا متوسط دانه ای هستند که به طور غالب از سنگ های سیلیسی آواری ریز دانه، دگرگونی، کربناته، چرتی و آتشفشانی آندزیتی رخنمون یافته در یک جایگاه تکتونیکی برخوردی (Qm34F10Lt56 و Qt49F10L41) منشا گرفته اند. ترکیب داده های خاستگاهی و نیز جهت جریان دیرینه ی به سمت شمال شرق، نشان می دهد که رسوبات بیشتر از سنگ های پی سنگی کمپلکس تکاب و سازند قم واقع در جنوب غرب حوضه ی ماهنشان تامین شده اند. عدم تغییر خاستگاه رسوبات در طول برش مورد مطالعه نشان می دهد که کوتاه شدگی ناحیه ای و بالا آمدن سنگ های مادر پیش از نهشت سازند سرخ بالایی (میوسن) آغاز شده و طی نهشت این سازند نیز ادامه داشته است. این نتیجه گیری با سن پیشنهادی رخنمون کمپلکس تکاب طی زمان الیگوسن منطبق است.