تدوین چارچوبی برای توازن کار و زندگی در صنعت نفت

ایجاد توازن بین کار و زندگی عبارتی است که برای بیان رویه ها و اقدام‏ هایی در جهت دستیابی به توازن بین تقاضاهای زندگی کاری و غیرکاری بکار می رود. پژوهش حاضر به دنبال درک عمیق ‏تر ابعاد و مولفه های کلیدی توازن کار و زندگی در سطح سازمانی در صنعت نفت است. از این ‏رو، با استفاده از روش پژوهش کیفی داده ‏بنیاد، چارچوب مفهومی پژوهش تدوین می‏ شود. جامعه آماری شامل سیزده نفر از خبرگانی است که در حوزه کار زندگی دارای دانش کافی و تجربه عملی هستند. با گردآوری داده ‏های مورد نیاز از روش نیمه ‏ساختار‏یافته مبتنی بر چارچوب اشتراوس و کوربین، بر اساس یافته های پژوهش، علاوه بر ابعاد سه‏ گانه درگیر شدن، رضایت مندی، و تخصیص زمان مفید که در مبانی نظری برای سنجش توازن کار زندگی مطرح است، بعد جدید «مسئولیت‏ پذیری» نیز در زمینه صنعت نفت ایران برای سنجش توازن کار زندگی شناسایی می‏ شود. در ضمن، متناسب با زمینه مورد مطالعه، استقلال کار و زندگی، جو سازمانی، شرایط جغرافیایی، توسعه سرمایه انسانی، و مدیریت شغل جزو شرایط علی؛ نگرش حمایتی در سازمان و نگرش جنسیتی شرط مداخله گر؛ و قواعد جاری سازمان، عوامل اقتصادی، و سبک زندگی از شرایط زمینه ای شناخته می‏ شوند. در همین راستا مدیریت عملکرد، مدیریت فرهنگ، نگهداشت نیروی انسانی، آموزش مهارت‏های زندگی، و مدیریت کشف و پرورش استعداد به عنوان راهبردهای موثری هستند که به پیامدهایی از قبیل رفتارهای مثبت و سازنده در محیط کار، بهبود عملکرد سازمانی، و تعهد سازمانی منجر می شوند.