تحلیل ساختار ضرب المثل های برساخته از سفالینه «سبو» در غزلیات صائب تبریزی

ضرب المثل، شکلی ادبی است که همانند معما  به ساختار کلامی خود، توجه دقیق دارد. اما در ضرب المثل، قصد نه پنهان کردن معنا که فشرده کردن آن در قالب شکلی به یاد ماندنی است. ضرب المثل ها، امثال و حکم وکلمات قصار، همگی شکل هایی اند که حکمت این جهانی و تجربه گذشته را در قالب  سرفصل هایی کوتاه، فشرده می کنند که می توان در زمان حال به آنها متوسل شد. استفاده از ضرب المثل یکی از ویژگی های بارز شعر دوره سبک هندی است. شاعران این سبک با الهام از محیط زندگی روزانه به مضمون سازی پرداخته اند. نبوغ مخاطب شناسی صایب تبریزی به عنوان سرآمدترین شاعر این سبک، وی را بر آن داشته است تا برای تفهیم بهتر و موثرتر مطالب اخلاقی، عرفانی و اجتماعی از شکل ادبی  ضرب المثل، بیش ترین استفاده را ببرد. ضرب المثل درغزلیات صایب از تنوع وگستردگی بسیار بالایی برخوردار است. صایب از هر موضوع و وسیله ای برای منظور خود استفاده کرده است. سفالینه ها از قابل دسترس ترین ابزار و وسایل زندگی مردم عادی کوچه و بازار می باشند که از ظرفیت بالایی برای آفرینش شکل ادبی ضرب المثل برخوردارند. بررسی  ضرب المثل های برساخته از تمام سفالینه ها در دیوان کثیرالشعر صایب در یک مقاله ممکن نیست، از این رو در این پژوهش که به روش کتاب خانه ای و به شیوه توصیف تحلیل محتوا فراهم آمده است، فقط به تحلیل ضرب المثل های برساخته از سفالینه سبو، پرداخته ایم تا میزان و چگونگی بهره گیری صایب از سفالینه سبو در شکل ادبی ضرب المثل را نشان دهیم.