تاثیر داروی فلووکسامین بر سطوح هورمون های جنسی و بافت شناسی تخمدان در ماهی گورامی سه خال (Trichogaster trichopterus) پس از تزریق بروموکریپتین

اثرگذاری داروها بر گیرنده های متفاوت موجب بروز اثر و هم چنین عوارض ناخواسته دارو می شود. به طور مثال داروهای دوپامینی علاوه بر آثار ضد پارکینسونی، موجب مسدود شدن بخش های بالاتر محور هیپوتالاموس هیپوفیز گناد و ناباروری می شوند. لذا هدف از این پژوهش تعیین و تاثیر داروی فلووکسامین بر سطوح هورمون های جنسی و بافت شناسی تخمدان در گورامی سه خال پس از تزریق بروموکریپتین بود.

در این مطالعه بنیادی که در سال 1398 در دانشگاه آزاد اسلامی انجام شد، تعداد 90 قطعه ماهی با میانگین وزنی 1±3 گرم از مرکز  پرورش ماهیان خانماهی واقع در دماوند تهیه شد. ماهی ها در 6 گروه 15 تایی شامل سه گروه کنترل دست نخورده، حلال(اتانول 70 درصد) و بروموکریپتین و 3 تیمار بروموکریپتین و فلووکسامین در دوزهای 1، 5 و 10 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن ماهی قرار گرفتند. تزریق به صورت یک روز در میان، عضلانی و در زیر باله پشتی بود، بدین ترتیب که روز بعد از تزریق 5 میلی گرم بر کیلوگرم بروموکرپتین، فلووکسامین با دوزهای مشخص تزریق شد و همچنان این روند ادامه یافت.20 روز پس از تزریق، ماهی ها تشریح و بافت تخمدان آنها جهت بیومتری و بررسی با میکروسکوپ نوری جداسازی شد. با استفاده از مایعات بافتی هورمون های استروییدی 17 بتااسترادیول، تستوسترون و پروژسترون به وسیله کیت مخصوص سنجیده شد. داده های جمع آوری شده با استفاده از آزمون های آماری آنالیز واریانس یک طرفه و دانکن تجزیه و تحلیل شد.

یافته ها: 

نتایج حاصل از سطح هورمون استرادیول و پروژسترون و شاخص گنادی نشان داد که گروه های دریافت کننده داروی فلووکسامین و بروموکریپتین اختلاف معنی داری با گروه کنترل دارند (05/0≤p)، که این اختلاف وابسته به دوز بود. به طوری که میزان این هورمون ها در گروه کنترل بروموکریپتین کاهش یافته و در تیمارهای دریافت کننده فلووکسامین افزایش یافت. در تصاویر میکروسکوپ نوری در گروه کنترل دست نخورده و حلال فاز غالب اووسیت ها مرحله کورتیکال است، اما این سلول ها در گروه کنترل بروموکریپتین در مرحله پیش هستکی اولیه و ثانویه مانده اند. هم چنین در تیمار فلووکسامین 10 میلی گرم بر کیلوگرم اووسیت ها در مرحله ویتلوژنز بوده و حرکت وزیکول زایا به سمت قطب جانوری نیز قابل رویت است.

نتیجه گیری: 

می توان نتیجه گرفت که داروی بروموکریپتین باعث بلاک محور HPG شده و داروی فلووکسامین باعث تحریک دوباره ی مسیر GnRH می شود، به طوری که تخمدان در تیمار دریافت کننده بالاترین دوز داروی فلووکسامین در مرحله غالب ویتلوژنز بوده و شاخص گنادی در بیشترین مقدار خود بود، بنابراین امکان حضور گیرنده سروتونین بر سطح گناد وجود دارد.