وضعیت سیستم گزارش حوادث بیمارستان های ایران: یک مطالعه کشوری

سیستم سامانه های گزارش حوادث یکی از راهکارها برای درس گرفتن از خطاها است. یکی از موانع سر راه این سیستم، ضعف در استانداردهای مشترک برای جمع آوری، دسته بندی، تحلیل و تفسیر حوادث است. از این رو در این مطالعه، انطباق محتوای سامانه های گزارش حوادث بیمارستان های ایران با مدل استاندارد سازمان جهانی بهداشت، مقایسه شد.

روش ها: 

این یک پژوهش مقطعی کاربردی است. از بین استان های کشور، 5 استان به طور تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. همه بیمارستان های 5 استان به تعداد 128 بیمارستان بررسی شدند. برای جمع آوری داده ها، سامانه گزارش حوادث هر بیمارستان در بازه زمانی سه ماهه اول سال 1398 با استفاده از مدل پایا و روای حداقل اطلاعات (Minimal information model) سازمان جهانی بهداشت بررسی شدند.

یافته ها:

 بیمارستان های ایران در سیستم گزارش حوادث خود از بین عناصر داده ای اصلی مدل ایمنی بیمار به موضوعات "شناسایی حادثه و نوع حادثه" با میانگین 1/4 و1/2 بیشتر از سایر آیتم ها پرداخته اند و کمترین میزان انطباق در موضوعات "کشف حادثه" و "اقدامات متعاقب حادثه" با میانگین0/07 و0/01 وجود داشت. به نظر می رسد سیستم گزارش حوادث بیمارستان ها به طور کلی این داده ها را ثبت نمی کنند. در بین استان ها، بیمارستان های استان یزد با میانگین 0/78 و انحراف معیار 0/25 به طور معناداری (p =0.003) نسبت به سایر استان ها در تطبیق با مدل مذکور عملکرد بهتری داشتند.

نتیجه گیری:

 سیستم گزارش حوادث بیمارستان های ایران از مدل استاندارد جهانی تبعیت نمی کند و به نظر می رسد برای قابل اتکا بودن داده ها، باید به سمت استانداردسازی حرکت کند. استفاده از مدل حداقل اطلاعات ایمنی بیمار می تواند به عنوان یک الگوی هماهنگ در سطح کشور پاسخی به این معضل بوده و موجبات سهولت در دسترسی و تحلیل بهتر داده ها شود.