بررسی جهت‫ گیری پژوهشی علم ماکروارگونومی در ایران بر مبنای پژوهش های منتشر شده

ماکروارگونومی یک نگرش فنی- اجتماعی است که هدف آن بهبود سیستم کاری سازمان ها است. مطالعه حاضر با هدف بررسی جهت گیری پژوهشی علم ماکروارگونومی در ایران بر مبنای پژوهش های منتشر شده به زبان فارسی انجام شده است.

مطالعه حاضر از نوع مروری و به صورت تحلیل محتوا است که بر روی مطالعات انجام شده در زمینه ماکروارگونومی در ایران انجام گرفته است. پایگاه های علمی- پژوهشی با کلید واژه های «ماکروارگونومی»، «ارگونومی مشارکتی»، «ارگونومی با مشارکت»، «ارگونومی کلان»، «ارگونومی جامع» و «ارگونومی سازمانی» که به صورت فارسی منتشر شده بودند؛ مورد بررسی قرار گرفتند. در تحلیل مقالات استخراجی، علاوه بر آمار توصیفی، در راستای تعیین جهت گیری مطالعات، ارزیابی کیفی نیز صورت گرفت.

64 مطالعه در بین سال های 1376 تا 1397 وارد مطالعه شدند. 51/55 درصد (بیشترین فراوانی) مطالعات در بین سال های 1397-1391 بود. بیشتر این مطالعات در حوزه صنعت و تعداد کمتری از آن ها در حوزه آموزش انجام گرفته بود. از بین مقالات مورد بررسی، بیشتر آن ها به اصلاح سیستم کاری جهت کاهش اختلالات اسکلتی- عضلانی و افزایش کیفیت زندگی کاری؛ به سه شیوه کیفی، توصیفی- تحلیلی و مداخله ای پرداخته بودند.

ماکروارگونومی در تمامی حوزه ها کاربرد داشته و نتایج مثبتی را عرضه نموده است. اما جایگاه ماکروارگونومی در ایران در تمامی حوزه ها به خصوص در صنایع کوچک و متوسط کمرنگ بوده و نیازمند اجرای پژوهش های کاربردی بیشتر می باشد. از طرفی علاوه بر چاپ پایان نامه ها و مقالات، بایستی نحوه انجام کار و اثربخشی آن ها، برای تصمیم گیران و مدیران ارشد ارایه شود تا منجر به درک ضرورت چرایی اصلاح سیستم کاری گردد.