تدوین برنامه آموزشی جامع مبتنی بر مدل پردازش شنیداری و بررسی اثر برنامه بر برون داد کلامی کودکان با اختلال طیف اتیسم

در کودکان با اختلال اتیسم در هر دوی ارتباط و تعامل اجتماعی آسیب وجود دارد و الگوهای تکراری و محدودشده ای از علایق، رفتارها و فعالیت ها دیده می شود. هدف این پژوهش تدوین برنامه آموزشی جامع مبتنی بر مدل پردازش شنیداری و بررسی اثر برنامه بر برون داد کلامی کودکان با اختلال طیف اتیسم بی کلام بود.

روش بررسی:

 این پژوهش نیمه آزمایشی بود و در قالب طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه انجام شد. جامعه آماری پژوهش، کودکان مبتلا به اتیسم 4تا7 سال مراکز گفتاردرمانی شهر تهران در سال 1398 بودند که چهل داوطلب واجد شرایط وارد مطالعه شدند. سپس به طور تصادفی به گروه آزمایش (بیست نفر) و گروه گواه (بیست نفر) تقسیم شدند. برنامه آموزشی تدوین شده پژوهش در 36 جلسه 45دقیقه ای روی کودکان گروه آزمایش به صورت انفرادی انجام پذیرفت؛ درحالی که گروه گواه هیچ مداخله ای دریافت نکرد. نسخه فارسی آزمون تشخیصی آوایی واجی (ظریفیان و همکاران، 1393) برای اندازه گیری برون داد کلامی در پیش آزمون و پس آزمون دو گروه به کار رفت و همچنین از مقیاس رتبه بندی اتیسم دوران کودکی (اسچوپلر و همکاران، 1980) و چک لیست مشکلات شنیداری (فیشر، 1976) استفاده شد. داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس در سطح معناداری 0٫05 با نرم افزار SPSS نسخه 26 تجزیه و تحلیل شدند.

یافته ها: 

نتایج نشان داد که برنامه آموزشی تدوین شده مبتنی بر مدل پردازش شنیداری دارای نسبت روایی محتوایی (0٫62<CVR) و مقدار شاخص روایی محتوایی (0٫80=CVI) مطلوب است. پس از اجرای برنامه آموزشی، مشخص شد که برون داد کلامی همخوان (0٫012=p) و برون داد کلامی واکه (0٫028=p)، در گروه آزمایش درمقایسه با گروه گواه به طور معناداری بهبودی دارد.

نتیجه گیری: 

برنامه آموزشی جامع مبتنی بر مدل پردازش شنیداری که در این پژوهش ارایه شده است، منجربه بهبودی درخورتوجه تولید برونداد کلامی در سطوح واکه و همخوان در بسیاری از کودکان با اختلال طیف اتیسم می شود.